World Socialist Web Site


Bugün Yeni
Olanlar

Haber ve Analiz
Tarih
Sanat Eleştirisi
Polemikler
Bilim
Bildiriler
Röportajlar
Okur Mektupları

Arşiv

DSWS Hakkında
DEUK Hakkında
Yardım

DİĞER DİLLER
İngilizce

Almanca
Fransızca
İtalyanca
İspanyolca
Portekizce
Lehçe
Çekce
Rusça
Sırp-Hırvat dili
Endonezyaca
Singalaca
Tamilce


ANA BAŞLIKLAR

Dünya ekonomik krizi, kapitalizmin başarısızlığı ve sosyalizmin gerekliliği
SEP/DSWS/TEUÖ bölgesel konferanslarında kabul edilen karar önergesi

Bush, Türkiye’ye Irak’ta PKK’ya saldırması için yeşil ışık yaktı
Türk-Kürt çatışmasındaki tarihsel ve siyasi sorunlar

Asya’da tsunami: neden hiçbir uyarı yapılmadı

Mehring Books’tan yeni bir kitap: Amerikan Demokrasisinin Krizi: 2000 ve 2004 Başkanlık seçimleri

Livio Maitan (1923-2004):
eleştirel bir değerlendirme

  DSWS : DSWS/TR : Haber ve Analiz : Bölgesel haberler

Yazıcıya hazırla

Çin’in yeni önderleri: Oligarkların kısa özgeçmişleri

John Chan
26 Kasım 2012
İngilizce’den çeviri (21 Kasım 2012)

Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) Siyasi Büro Daimi Komitesi’nin geçtiğimiz Perşembe günü kesinleşen yedi üyesinin kısa özgeçmişleri, rejimin baştan sona müflis ve oligarşik karakterini vurgulamaktadır.

Komitenin bileşimi, görevini devreden Başkan Hu Jintao önderliğindeki Genç Komünistler Birliği (GKB) ile önceki Başkan Jiang Zemin’in başını çektiği "Şanghay çetesi" arasındaki uzun süreli hizip mücadelesinin bir sonucu olmakla birlikte, onun üyeleri, ortak özellikler taşımaktadır. Onların 1949 Çin Devrimi ile hiçbir bağlantıları bulunmuyor. Onlar, rejimin geçtiğimiz 30 yıl boyunca uyguladığı kapitalizmin restorasyonu programının yaratmış olduğu yeni mülk sahibi seçkinleri temsil etmektedirler.

Yeni genel sekreter Xi Jinping, iki ana hizip tarafından üzerinde anlaşılmış bir uzlaşma unsurudur. Yeni başbakan Li Keqiang, GKB hizibiyle bağlantılı. Diğer iki üye Liu Yunshan ve Wang Qishan her iki hizip için de kabul edilebilir iken, Zhang Dejiang, Yu Zhengsheng ve Zhang Gaol, Şanghay kliği ile yakından ilişkili.

Xi Jinping, Mao tarafından 1965’te "kapitalist yolcu" olduğu için tasfiye edilmiş önde gelen bir bürokrat olan babası Xi Zhongxun sayesinde iktidara geldi. Onun babasının kariyeri Deng Xiaoping’in 1978’de iktidara gelmesinin ardından gözden geçirilmiş; Deng onu Şenzhen’de ilk "özel ekonomik bölge"yi kurmakla görevlendirmişti. Genç Xi, 22 yılını, özel girişimi teşvik etmekle ün yaptığı Fujian ve Zhejiang gibi doğudaki sahil bölgelerinde geçirdi.

Xi’nin 2002’den 2007’ye kadar Zhejiang’da yaptıkları, Çin’in en büyük alkolsüz içecek üreticisi olan Hanzhou Wahaha Group’un başkanı Zong Qinghou tarafından, "bir fabrika için yer seçme gibi, yaptığımız her iş için onay peşinde koşmak zorunda değildik"sözleriyle övüldü. Zong’un serveti hızla arttı ve o, şimdi, 19,2 milyar dolarlık servetiyle dünyanın en zengin 34. adamı.

Bloomberg’in Haziran ayında yaptığı bir inceleme, Xi’nin akrabalarının, devlete ait bir az bulunur element şirketinin hisselerinin de dahil olduğu 367 milyon dolarlık bir servet biriktirmiş olduğunu ortaya koydu. ÇKP önderleri, sıkça, kendi çıkarlarını gizlemek için akrabalarının isimlerini ya da sahte adları kullanırlar. Ailenin serveti, önümüzdeki yıllarda, kuşkusuz, hızla artacak.

Yeni başbakan Li Keqiang, yerleşkelerin Batılı kapitalist düşünceleri aktif şekilde teşvik etmesine izin verildiği 1980’lerin başlarında, Pekin Üniversitesi’nde öğrenciydi. GKB hizibinin önceline önderlik etmiş olan ÇKP Genel Sekreteri Hu Yaobang, daha sonra, 1986’da, "burjuva liberalleşme"yi teşvik ettiği için Deng tarafından tasfiye edildi. Hu’nun Nisan 1989’da ölmesi, üniversite öğrencilerinin"siyasi reform" çağrısı yapan protestolarını tetikledi ki bu protestolar beklenmedik şekilde işçi sınıfının sürece katılmasına ve kendi sınıfsal taleplerini yükseltmesine olanak sağladı. Rejim, hareketi Tiananmen Meydanı’nda ve ülke düzeyinde ezmek için orduyu harekete geçirerek yanıt verdi. Protesto gösterilerine katılan sınıf arkadaşlarından bazıları hapse atılırken, Li bu gösterilerde yer almadı ve GKB’nin önderliğine getirildi.

Li, bu yılın başlarında Dünya Bankası ile birlikte yazılan Çin 2030 raporunun arkasındaki adamdı. Bu, Çin ekonomisinin küresel sermayeye daha fazla açılmasını tasarlayan, devletin elinde olmayı sürdüren işletmelerin çoğunun özelleştirilmesini, muhtemelen milyonlarca işi ortadan kaldıracak bir süreci içeren bir projedir. Li, işçi sınıfına karşı bu toplumsal saldırıyı yaşama geçirmekle sorumlu olacaktır.

Li, 1990’larda vali ve ardından parti sekreteri olduğu sırada, Henan eyaletinde, yakın tarihin en kötü sağlık hizmeti felaketlerinden birine (HIV/AIDS salgını) başkanlık yaptı. İlaç şirketleri, bütünüyle denetimsiz bir uygulama içinde son derece yoksul köylülerden kan almıştı. Güvenilir olmayan uygulamalar "AIDS köyleri" yığınına ve binlerce ölüme yol açtı.

Geçen haftaki 18. parti kongresinde, Zhang Dejiang, Çongking parti sekreterliğinden alınan Bo Xilai’nin yerine gönderildi. Zhang, kongrede, gazetecilere, "Ortada bir Çongking modeli yok" dedi. Derinleşen küresel çöküş koşullarında, Bo’nun sınırlı sosyal harcamaları finanse edebilmek için ihracatın yönlendirdiği büyümeye dayanma "modeli" sürdürülemez hale gelmiştir. O Çongking’de yönetime geldiğinde, eyaletin 80 milyar dolar tutarında devasa bir borcu vardı. Zhang, asıl görevi serveti yeniden dağıtmak değil ama ekonomiyi geliştirmek olduğu için, Çongking’de piyasa yanlısı "reform ve açılım" politikasında herhangi bir değişiklik olmayacağını vurguladı.

Zhang, 1990’larda ve 2000’lerin başlarında Zhejiang ve Guangdong eyaletlerinden sorumlu olduğu dönemdeki "serbest piyasacı" ekonomi politikasıyla ve işçilere demir yumrukla yaklaşmasıyla tanınıyor. O, Guangdong’da, 2002’de, küresel bir salgına yol açan ağır akut solunum yetersizliği sendromunun (SARS) başlamasını gizledi. Zhang, kırsal alandaki çok sayıda kitlesel gösteriyi şiddet yoluyla bastırma emri verdi ki bunlar arasında 2005’te Şanwei’de 20 çiftçinin vurularak öldürülmesi de bulunuyor.

İddialara göre, Zhang, Şenzhen Havayolları’nın yağmalanmasına dahil olmuş. O, 2005’te, pek tanınmayan bir iş adamının Çin’in beşinci büyük havayolu şirketini satın almasına izin verdi. 2009’a gelindiğinde, Şenzhen Havayolları 16 milyar dolar borçla iflas ederken, büyük miktarda paranın deniz ötesi ülkelere aktarıldığına inanılıyor.

Yu Zhengşeng, parti kongresinde gazetecilere "fazla malım mülüm yok" diyerek, servetini halka açıklamasında bir sorun olmayacağını söyledi. Aslında, o, mal-mülkle ve şirketlerle ilgili iflas skandallarıyla meşhur.

Çin’in önde gelen maliye dergilerindenCaijin, 2011’de, onun adını vermeksizin, bir iş kadınının yüzlerce resmi görevlinin dahil olduğu bir rüşvet ağı dolayımıyla 20 şirketlik bir imparatorluk kurduğunu belirtti. Onun ÇKP yönetimine giriş kapısı, 2001’de Hubei eyaleti parti sekreteri olduğu sırada Yu idi. Aynı dergi, 2007’de, Pekin merkezli iki özel şirketin Şandong eyaletinin devlete ait en büyük elektrik şirketi olan ve varlıkları 73,8 milyar yuanı bulan Şandong Luneng Group’un hisselerinin yüzde 91,6’sını yalnızca 3,73 milyar yuana almış olduğunu bildirdi. Yu, bu kuşkulu anlaşmanın arkasındaki kilit insanlardan biriydi.

Yu’nun 2007’de Şanghay parti sekreterliğine atanmasının ardından, onun yönetimi, Şanghay Dünya Fuarı, Disneyland ve Pekin-Şanghay yüksek hızlı tren yolu gibi yüklenicilere ve büyük şirketlere devasa kârlar sağlayan projelere alan açmak için orada oturan çok sayıda insanın evini yıktı.

Liu Yunshan 2002 yılından bu yana Propaganda Dairesi’nin nefret edilen başıdır. O, Çin’in internet kullanıcısı sayısı 600 milyona yaklaşırken sansürü sıkılaştırarak, Hu’nun "uyumlu toplum" inşa etme programını uyguladı. Bulunan yeni bir ifade, internette engellenme anlamına gelen "uyumlu hale getirilmek"tir.

Liu, 2003’te, medyada bir yeniden yapılanma dalgasına önayak olacak şekilde,Beijing News’in Çin’in devlete ait gazeteleri içinde ilk anonim şirket haline dönüştürülmesini savundu. O, 2009’da, Çin’in "uluslararası kamuoyu"nu teşvik etmek için, CNN tarzı 24 saat İngilizce haber yayını kurarak ve China Daily’nin ABD baskısını piyasaya sürerek, saldırgan bir milliyetçi kampanya başlattı.

Liu’nun oğlu ve yalnızca 39 yaşında olan Liu Lefei, kısa süre öncesine kadar, özel sermaye şirketi CITIC’nin başkanı ve CEO’su idi. O, bir servet sahibi olmak için babasının siyasi etkisinden yararlanmıştı. Fortune dergisi, ondan, geçtiğimiz yıl "Asya’daki en güçlü 25 işadamından biri" olarak söz ediyordu.

Başbakan yardımcısı Wang Qishang, yalnızca Siyasi Büro Daimi Komitesi’nin önceki üyelerinden Yao Yiling’in damadı olduğu için yükseldi. Yao, 1989’daki Tiananmen Meydanı ayaklanmasının ortasında, başbakan Li Peng’in karışıklığı bastırmak için ordudan yararlanmadaki ısrarını güçlü bir şekilde desteklemişti. Wang, sonradan, on milyonlarca işi ortadan kaldıran 1990’ların özelleştirmeleri de dahil, Çin’in devasa bir ucuz emek platformu olarak hızla [piyasa ekonomisine] açılmasında yer aldı.

Wang, 2008 mali krizi sırasında, Wall Street’in kurtarılmasını desteklemek için daha fazla ABD devlet tahvili alınmasını destekledi. Bush yönetiminin Hazine Bakanı ve aynı zamanda Goldman Sachs’ın eski CEO’su Henry Paulson, 2009’da, Time dergisinde Wang’ı şu sözlerle övdü: "O, Çinli önderlerin piyasaları ve küresel ekonomiyi anlamak için başvurduğu bir adam. Sonuçta, Çin, Çin’i dünyadan yalıtmak için ekonomik reformları tersine çevirmek gerektiğini savunanlara destek vermemiş; bizim sermaye piyasamızı istikrarlı hale getirme yönündeki eylemlerimize yardımcı olmuştur."

Önceki Tianjing parti sekreteri Zhang Gaoli, Şanghay hizibinin bir alt grubu olan ve bir zamanlar Bo’ya yakın duran "petrol çetesi"nden gelmektedir. Bu hizip, küresel ölçekte petrol ve doğalgaz arayan, Çin ile diğer büyük güçler -özellikle ABD- arasındaki siyasi gerilimleri arttıran devlet mülkiyetindeki büyük petrol şirketlerinin çıkarlarını yansıtmaktadır.

Zhang’ın, Şenzhen parti sekreteri olduğu 2000’lerin başlarında Jiang Zemin’in ailesinin Hong Kong’un en zengin milyarderi Li Ka-shing ile "özel ilişki" kurmasına yardımcı olduğu konuşuluyor. Li, Pekin’de çok rağbet gören araziler karşılığında, oğluna ait telekom şirketi üzerinden, Jiang’ın büyük oğlunun yönetimindeki China Netcom’a 50 milyar yuan (8 milyar dolar) verdi. Zhang’ın kızı Hong Kong’un "Cam Patronu"nun oğlu ve Kıta Çini’ndeki en büyük cam üreticisi şirketlerden birinin sahibi olan Li Xianyi ile evli.

Bu "beşinci" kuşak ÇKP önderliği, Çin’in yeni burjuvazisinin, hem açıkça Batı mali sermayesi adına faaliyet gösteren hem de Çin için dünya çapında daha büyük bir rol peşinde koşan milliyetçi eğilimleri kapsayan değişik tabakalarını temsil etmektedir. Onlar, işçi sınıfından gelecek herhangi bir meydan okuma karşısında kendi aralarındaki farklılıkları hemen bir yana bırakacak; iktidarlarını, servetlerini ve Çin’deki kapitalist düzeni korumak için polis devleti baskısının ardında birleşeceklerdir.

 

Sayfanın başı

Okuyucularımız: DSWS yorumlarınızı bekliyor. Lütfen e-posta gönderin.



Telif Hakkı 1998-2017
Dünya Sosyalist Web Sitesi
Bütün hakları saklıdır