Bugün Yeni
Olanlar

Arşiv

DSWS Hakkında
DEUK Hakkında
Yardım

DİĞER DİLLER
İngilizce
Almanca
Fransızca
İtalyanca
İspanyolca
Portekizce
Lehçe
Çekce
Rusça
Sırp-Hırvat dili
Endonezyaca
Singalaca
Tamilce

ANA BAŞLIKLAR

Dünya ekonomik krizi, kapitalizmin başarısızlığı ve sosyalizmin gerekliliği
SEP/DSWS/TEUÖ bölgesel konferanslarında kabul edilen karar önergesi

Bush, Türkiye’ye Irak’ta PKK’ya saldırması için yeşil ışık yaktı
Türk-Kürt çatışmasındaki tarihsel ve siyasi sorunlar

Asya’da tsunami: neden hiçbir uyarı yapılmadı

Mehring Books’tan yeni bir kitap: Amerikan Demokrasisinin Krizi: 2000 ve 2004 Başkanlık seçimleri

Livio Maitan (1923-2004):
eleştirel bir değerlendirme

Yazıcıya hazırla

İspanya Sosyalist İşçi Partisi darbesi Podemos’u teşhir ediyor

Paul Mitchell ve Alex Lantier
20 Ekim 2016
İngilizce’den çeviri (4 Ekim 2016)

Önceki Başbakan Felipe González’in -bir sonuca varmayan iki seçimden ve hiçbir partinin çoğunluğu sağlayamadığı bir parlamentonun oluşmasından dokuz ay sonra İspanya’da sağcı bir hükümet kurmayı hedefleyen- İspanya Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) içindeki başarılı darbesi, sahte sol Podemos partisinin gerici karakterini açığa vurmuş durumda.

Parlamentodaki oylamada PSOE’nin çekimser kalmasına ve Halk Partisi’nin (PP) bir azınlık hükümeti kurmasına olanak sağlayan darbe, PSOE Genel Sekreteri Pedro Sanchez’i devirmeyi amaçlıyordu. González’in işbirlikçileri, parti içi süreçleri ve kamuoyunu ayaklar altına aldılar ve on milyonlarca İspanyol işçisinin bu parti hakkında bildiklerini açıkça ortaya koyacak şekilde, Sánchez karşıtı bir medya kampanyasını kışkırttılar. PSOE, bankalar, istihbarat örgütleri ve ordu tarafından yönetilen, serbest piyasa ekonomisini savunan, savaş yanlısı bir partidir.

Dahası, PSOE, Podemos’un, iktidara gelme ve sözde bir “Değişim Hükümeti” kurma umutlarını üzerine kurduğu partidir. Podemos, geçtiğimiz yıl kemer sıkma önlemlerini sona erdirme vaadiyle iktidara gelen ve daha sonra işçilere karşı vahşi kemer sıkma önlemleri uygulayan Yunan müttefiki Syriza gibi, “değişim” gündemini, bankaların ve savaş planlayıcılarının talimatlarına dayandırmaktadır.

PSOE’deki parti içi darbe başladıktan sonra, partinin federal komitesinin 17 üyesi González’in Sanchez’i alenen kınamasının ardından istifa ederken, Podemos’un önderi Pablo Iglesias, PSOE hakkında yanılsamalar canlandırmak için elinden gelen her şeyi yapmıştı. O, “üyeler tarafından seçilmiş Genel Sekreteri istifalar yoluyla düşürme girişimi bir düzenbazlıktır.” dedi. Iglesias, bu girişimin, “geçtiğimiz yüzyılın en büyük İspanyol partisinde iç savaşın sona ermesinden bu yana yaşanan en önemli krize” işaret ettiğini söyledi.

Iglesias, uzun süredir bir kemer sıkma, serbest piyasa politikaları ve NATO savaşları partisi olan PSOE’nin neden kendi partisinden daha önemli olduğuna inandığını ise söylemedi. O, PSOE içerisinde González’e direndiği için Sánchez’i övmeye devam etti ve bir kez daha, PSOE’nin ilerici bir hükümet kurmak için Podemos ile birlikte çalışabileceğini vurguladı.

Iglesias, sözlerini şöyle sürdürdü: “Pedro Sánchez’in, partisi içindeki rejim güçlerine karşı durma cesareti gösterdiği inkar edilemez ama aynı cesaretin parti dışındaki güçlere karşı da gösterilmesi daha anlamlı olabilirdi. Eğer o bunu yapmış olsaydı, belki de birlikte iktidarda olabilirdik ve hükümetimiz, bütün zorluklara rağmen, yeniden bölüşüm ve [demokrasiyi] canlandırma politikaları uygulayabilir, İspanya’da birden çok milliyetin var olmasından kaynaklanan gerilime demokratik çözümler öne sürebilir ve diğer Avrupa ülkeleri için bir örnek haline gelebilirdi.”

PSOE ne kadar solcu, demokratik ya da eşitlikçi bir gündem uyguluyorsa, Sánchez de “rejim güçleri”ne o kadar karşı durmaktadır. Sosyal demokrat seçmenler arasında öfke yayılır ve çeşitli kentlerdeki PSOE merkezlerinin dışında protestolar patlarken, Iglesias durumu kontrol altında tutmaya ve Sánchez’in Halk Partisine muhalefet edeceği hayallerini canlandırma peşinde koşuyordu.

PSOE içinde yaşanan kriz, bu hayalleri hızla boşa çıkarttı. Sánchez, Cumartesi günü istifa etti ve “ilerleyen saatlerde kurulacak geçici komisyon, benim tam desteğime dayanacaktır” açıklamasını yaparak, PSOE’nin bölgesel başkanı Susana Díaz önderliğindeki González yanlısı hizbe bağlılık sözü verdi.

Bu, Haziran seçimlerinde oyların sadece yüzde 33’ünü almış olmasına rağmen, bir PP hükümetinin kurulmasına zemin hazırlamaktadır.

PSOE’nin kemer sıkma politikalarına ve NATO’nun savaş planlarında İspanya’nın yerini garantiye almaya adanmış bir PP yönetimi kurma çabası, İspanya’daki Franco diktatörlüğünün1977-1978 yılında çöküşünden bu yana Avrupa siyasetinde yaşanan tarihi bir dönüm noktasına işaret etmektedir. Bu, İspanya siyasi yaşamına egemen olan PSOE-PP tekeline ışık tutmaktadır. PSOE’nin başlıca önderi ve onun 1979’daki kongrede Marksizmi açıkça reddetmiş olmasının mimarı olan González’in eylemleri, son tahlilde, bu iki partinin işçi sınıfına saldırmak için nasıl birlikte çalıştığını göstermektedir.

Bununla birlikte, 2008 krizinin patlak vermesinden bu yana, PSOE’nin kemer sıkma gündemi, ona olan desteğin altını sürekli olarak oyuyor. PSOE’nin oyları, Başbakan José Zapatero’nun yönetiminde, Avrupa’nın dört bir yanındaki-Fransa’daki Sosyalist Parti ve özellikle Yunanistan’daki PASOK gibi- gerici sosyal demokrat partilerin çöküşünü yansıtacak şekilde, hızlı bir şekilde düşmüştü.

Yunanistan’daki Syriza gibi Podemos’un görevi de, kapitalizm yanlısı önceki PSOE-PP koalisyonuna devrimci bir alternatif sunmak değildi. Podemos, Iglesias’ın etrafındaki akademisyenlerin başını çektiği bir hizip önderliğindeki Stalinist güçlerinFransa’daki Yeni Anti-Kapitalist Parti’nin İspanyol ortağı Anti-Kapitalist Sol (IA) ile bir ittifakıdır. O, gerçekte, Podemos’un“sol” bir maske takmaya çalıştığı PSOE-PP tekelini kurmuş olan gerici siyasi güçlere derinden bağlıdır.

Iglesias, İspanya Komünist Partisi’nin (PCE) önceki lideri Santiago Carrillo’nun 2012 yılında 97 yaşında ölmesinden önce onunla yakın arkadaştı. O, Público’da, bu Stalinist liderin ölümü ile ilgili olarak, “Santiago, her şeye rağmen bizden biriydi. Şimdi ve sonsuza kadar.” diye biten olumlu bir anma yazısı yazmıştı.

Bu, Carillo’nun, kurulmasında son derece önemli rol oynadığı Franco sonrası düzene olan desteğin mükemmel bir açıklamasıydı. Carrillo, İspanya İç Savaşı sırasında, Troçkistlerin ve -merkezci Marksist Birleşik İşçi Partisi’nin (POUM) önderi- Andres Nin’in Stalinistler tarafından kaçırılmasına ve öldürülmesine iğrenç bir şekilde yardım ve yataklık etmişti. O, ayrıca, 1970’li yıllarda, Franco’nun 1975’te ölmesinin ardından bir “barışçıl geçiş” sırasında PCE’nin onları savunacağı ve işçi sınıfının devrimci mücadelesini engelleyeceği güvencesini vermek üzere Frankocu yetkililerle görüşmüştü.

Gerçekte, Iglesias’ın, PSOE’nin “geçtiğimiz yüzyılın en önemli İspanyol partisi” olduğu görüşü, PCE’nin Franco sonrası PSOE ile ittifakını sadakatle sürdürmekte ve yansıtmaktadır.

Podemos, González darbesinden sonra, PSOE ile daha önce olduğu gibi birlikte çalışmaya devam etmek niyetinde olduğunun işaretini veriyor. Darbeye yönelik bu özünde dostça tutumun altında, Podemos’un siyasi perspektifinin PSOE’nin en gerici kesimlerininkinden temelde farklı olmadığı gerçeği yatmaktadır. Podemos içindeki önde gelen isimler, González gibi, açıkça, sağcı partiler (bu durumda Albert Rivera’nın Vatandaşlar Partisi) ile ittifakı destekliyorlar.

Podemos’un iki numarası Iñigo Errejón, PSOE içindeki González yanlısı darbeye, Podemos’un, PSOE içinde Sánchez ve Podemos içinde Errejón tarafından desteklenen bir PSOE-Podemos-Vatandaşlar üçlü koalisyon hükümeti kurma stratejisini benimsememiş olmasından yakınarak tepki gösterdi. Iglesias, bu stratejiyi, Podemos’un soldan oldukça fazla eleştiriye maruz kalacağı korkusuyla baharda vazgeçmeden önce, kısa süreliğine denemişti.

Errejón, Cuma günü, Público gazetesine, Podemos’un PSOE ile hükümet görüşmelerine atıfta bulunarak, “kesin olan şu ki, olması gerektiği kadar esnek değildik” dedi. Público gazetesine göre, o, Podemos’un “partizanlar ile Pedro Sánchez’in karşıtları arasındaki çatışma sona erdikten hemen sonra, Sosyalist İşçi Partisi’ne açık eluzatmaya devam edeceği” sözünü verdi.

Podemos’un üç numaralı yetkilisi Pablo Echenique, González darbesini destekleyen gruplar dahil olmak üzere PSOE ile işbirliğine devam edeceğini belirtti. O, Podemos’un Aragón bölgesindeki önderi olarak, PSOE’nin mecliste çekimser kalması ve böylece PP’nin iktidarı almasına izin vermesi durumunda, bölgenin González yanlısı PSOE başkanı Javier Lambán’ın, bölgedeki Podemos yetkililerine “açıklamalar yapmak” zorunda olacağını söyledi.