|
DSWS : DSWS/TR : Haber ve Analiz : Bölgesel haberler : Avrupa Birliği
Yazıcıya hazırla
ABD Ortadoğu'ya askeri müdahaleyi hızlandırıyor
Patrick Martin
4 Eylül 2014
İngilizce’den çeviri (1 Eylül 2014)
Sünni İslamcı grup Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) tarafından Amerli şehrinin iki aylık kuşatmasının kırılmasında hükümet yanlısı güçlerin saldırısını destekleyen ABD savaş uçakları, IŞİD güçlerine karşı Cumartesi gecesi ve Pazar sabahı hava saldırısı düzenledi.
Amerli'nin nüfusu, Irak'ın halkının yaklaşık yüzde üçünü oluşturan ve ağırlıklı olarak Şii olan Türkmen azınlıktan oluşmaktadır. Onlar, Türkçeye yakın bir dil konuşuyor ve Türk hükümetinin sık sık Irak'ın içişlerine karışması için bir bahane oluşturuyorlar.
Bağdat'ın 169 km kuzeyinde, Selahaddin bölgesinde bulunan bu şehir, Temmuz ayı başında başlayan ve Irak'ın en büyük ikinci kenti Musul ile Bağdat'ın kuzeyindeki Sünni çoğunluğun yaşadığı üç bölgenin (Ninova, Selahaddin, Diyala) istila edildiği IŞİD saldırısın başlamasından itibaren bu grubun kuşatması altındaydı. Her üç ilde de, Sünni ya da Arap olmayan geniş azınlıklar var. Buraların nüfusu, Şii Araplar’ın, her iki İslam mezhebinden Kürtler’in ve Türkmenler’in yanı sıra Hıristiyanlar’dan ve Ezidiler’den oluşuyor.
Amerli çevresindeki operasyon, Ağustos ayı başında Başkan Obama tarafından emri verilen Irak'taki müdahalenin en son genişlemesidir. Obama, ABD’nin ilk hava saldırılarını, iddia edildiğine göre Sincar Dağında köşeye sıkışmış olan on binlerce Ezidi’nin kötü durumunun yanısıra Bağdat'taki ve Kürt başkenti Erbil'deki ABD tesislerini savunma ihtiyacına gönderme yaparak gerekçelendirmişti.
ABD, ardından, Irak'ın en büyük hidroelektrik tesisi olan dev Musul Barajı’nın kontrolünün yeniden elde edilmesi için Kürt peşmerge savaşçıları ve Irak Ordusu askerleri tarafından yürütülen ortak saldırıya büyük çapta bir hava desteği sağladı.
Amerli, Musul’un düşmesinden ve Irak Ordusu’nun çoğunluğunun IŞİD güçleri karşısında dağılmasından sonra seferber edilen Şii milislerin düzenlediği kara saldırısını desteklemede ilk defa Amerikan savaş uçaklarının kullanılmasına işaret etmektedir. Şii milisler, IŞİD savaşçılarının şehirden geri püskürtülmesi için Kürt peşmergeleri ve düzenli Irak Ordusu birlikleri ile eşgüdümlü bir saldırı başlattılar.
Pazar gecesi New York Times’ın internet sitesinde yayınlanan bir rapora göre, "Amerika Birleşik Devletleri, Kürt peşmerge güçlerinin ve Irak Ordusu birimlerinin yardımı ile Amerli'de IŞİD'e karşı çatışmalara önderlik eden İran destekli çeşitli Şii milislere hava desteği sağladı."
New York Times, bu milislerden, "Belki de en deneyimli grup Asaib Ehl-Haq, Ulaştırma Bakanı Hadi el-Ameri tarafından yönetilen Bedir Tugayı ve uzun Amerikan işgali sırasında ABD'nin en çetin düşmanlarından biri olan Şii din adamı Moktada al-Sadr'a bağlı bir milis grubu. Tüm bu gruplar İran tarafından desteklenmektedir." şeklinde sözetti.
Katar merkezli El Cezire, İran jetlerinin de şehrin etrafındaki IŞİD hedeflerine hava saldırısı düzenledikleri konusunda Amerli sakinlerinden aldığı doğrulanmamış haberler verdi. Eğer doğruysa, bu, ABD ile İran'ı 1979 İran devriminden bu yana ilk kez bir savaşın aynı tarafına yerleştirecektir.
Pentagon sözcüleri, Amerli çevresindeki ABD hava saldırılarında en az bir IŞİD kontrol noktasının ve dördü muhtemelen ABD tarafından Irak Ordusuna verilmiş ve IŞİD tarafından Musul'da ele geçirilmiş olan beş askeri aracın yok edildiğini belirtti.
ABD uçakları, ayrıca, Irak'ta yinelenen ABD müdahalesine katılan Fransa, Avustralya ve Britanya uçaklarıyla birlikte, Amerli halkına, içinde kumanya ve su bulunan gıda malzemeleri attı.
Kuşatma kırılır kırılmaz, Amerli'de de varolduğu iddia edilen insani krizin, Sincar Dağı'nda olduğu gibi, büyük ölçüde abartılmış olduğu görüldü. Washington tarafından 50 bin olduğu iddia edilen Sincar Dağı'ndaki Ezidiler’in 2 bin kişi olduğu ortaya çıktı ki onların çoğu dağda yaşıyorlar ve hayvanlarını bırakmak istemiyorlardı. Amerli'de daha önce 17.000 Şii Türkmen yaşıyorken, Pazar günü orada, gerçekte IŞİD'le mücadele etmek için kalmış çoğunluğu erkek birkaç bin kişi bulunuyordu.
ABD ordusu, Cumartesi günü, Musul kenti yakınlarındaki IŞİD hedeflerine karşı, en az bir karakolu ve bir silahlı aracı yok ettiği bir hava saldırısı daha düzenledi. ABD Merkez Komutanlığı yaptığı basın açıklamasında, “Saldırılar, Irak güvenlik güçlerinin ve Kürt savunma gücünün harekatlarını destekleme yetkisi altında ve kritik altyapı tesislerinin yanı sıra ABD personeli ile tesislerini koruma ve insani çabaları desteklemek için gerçekleştirildi.” dedi.
ABD savaş uçakları, bu ay, Kuzey Irak genelinde 120 saldırı yaptı. Pentagon, Cuma günü, IŞİD'e karşı sürdürülen operasyonlarının, Haziran ortasında başladığından bu yana günlük ortalama 7,5 milyon dolara mal olduğunu (toplamda 500 milyon doları aşıyor) belirten bir bildiri yayınladı. Bu, hava saldırılarının yanı sıra keşif uçuşlarının ve son üç ay içinde Irak'a konuşlandırılan yaklaşık 1.000 ABD askerinin maliyetini de içermektedir.
ABD Irak'ta IŞİD'e karşı saldırılarını artırırken, Obama yönetimi üzerinde, savaşı Suriye içine de genişletme yönünde giderek artan bir baskı var. Cumhuriyetçiler’in yanı sıra Kongre’deki Demokratlar da, Obama'nın Perşembe günkü basın toplantısı sırasında ifade ettiği, yönetimin henüz Suriye'deki IŞİD ile başa çıkmak için bir strateji geliştirmediği yönündeki görüşlerini eleştirdi.
ABD Senatosu'ndaki önde gelen savaş kışkırtıcılarından iki Cumhuriyetçi, Arizona'dan John McCain ile Güney Carolina'dan Lindsey Graham, Cumartesi günü New York Times gazetesinin dışarıdan yazarlara da açık olan sayfasında, Obama'nın görüşlerini alenen suçladı: "Sonuçta IŞİD askeri bir güçtür ve ona askeri olarak karşı konulmalıdır. Obama, Irak'taki IŞİD'e karşı askeri eylemler yapmaya başladı; ancak bunlar taktiksel ve tepkisel, yarım yamalak önlemlerdir. Suriye'de IŞİD'e karşı koymadan Irak'ta karşı koymaya devam etmek, bir elimiz arkadan bağlı şekilde tek elle mücadele olacaktır. Her nerede olursa olsun, IŞİD'i yenmek için askeri bir plan gerekiyor..."
İki senatör, yazılarını, "Kimse tek taraflı istilayı, işgal ya da ulus-inşasını savunmuyor. Bu, 2001 yılındaki köktendinci orduyu bozguna uğratmak için hava saldırıları ve askeri yardımlarla yerel kuvvetlere yardım eden sınırlı sayıdaki danışmanın yer aldığı Afganistan'daki gibi olmalıdır." diye sürdürdü. Onlar, 100 binden fazla askerin sevk edilmiş olduğu ve 13. yılının sonuna yaklaşan Afganistan'daki "sınırlı" savaşın sonraki gelişimini görmezden geldiler.
Senato İstihbarat Komitesi Başkanı Demokrat Diane Feinstein, Pazar gününün başlıca konuğu olarak NBC'nin "Basınla Buluşma" programına çıktı. Feinstein, Obama'ya saldıran McCain-Graham’ın yazısı ile bütünüyle hemfikir olduğunu belirti ve Obama'nın IŞİD konusunda "fazlasıyla ihtiyatlı" olduğunu söyledi. O, Suriye'ye askeri müdahaleye hazırlanma çağrısını yineledi.
Sayfanın başı
Okuyucularımız: DSWS yorumlarınızı bekliyor. Lütfen e-posta gönderin.
Telif Hakkı 1998-2017
Dünya Sosyalist Web Sitesi
Bütün hakları saklıdır
|
