|
DSWS : DSWS/TR : Haber ve Analiz : Bölgesel haberler : Avrupa Birliği
Yazıcıya hazırla
Ukrayna’nın isyancı bölgelerine ekonomik abluka kitlelere zarar veriyor
David Levine
8 Aralık 2014
İngilizce’den çeviri (26 Kasım 2014)
Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, Kasım ayının ilk yarısı boyunca, Doğu Ukrayna’daki isyancıların kontrolündeki bölgelere ekonomik abluka uygulamaya denk düşen bir dizi kararname imzaladı.
Kararnameler, Donetsk Halk Cumhuriyeti (DPR) ve Luhansk Halk Cumhuriyeti (LPR) toprakları ile Ukrayna’nın geri kalanı arasındaki mali bağları koparıyor, dolayısıyla, onları dünyanın önemli bir kesiminden de yalıtıyor. Tüm Ukrayna bankaları ve devlet kurumları, 1 Aralık’tan itibaren, bu bölgelerdeki faaliyetlerine son verecekler. Bu kurumlarda çalışanların, mevcut konumlarını koruyacak şekilde, Kiev’in kontrolündeki alanlara “tahliye edileceği” söyleniyor. Hapishanelerdeki mahkumlar da ya başka yerlerdeki tesislere nakledilecek ya da genel afla serbest bırakılacaklar.
Bu politikanın en dolaysız kurbanları emekliler ile diğer devlet yardımlarından yararlananlardır. DPR ve LPR sakinlerine yapılan emeklilik ödemeleri, zaten Ağustos sonunda durdurulmuştu. Bunun ardından, emeklilerin emekli maaşlarını almak için isyancıların kontrolündeki topraklardan Kiev’in denetimindeki topraklara kısa ziyaretlerini içeren bir “emekli maaşı turizmi” patlaması oldu.
Ukrayna Sosyal Politikalar Bakanı Lyudmila Denisova’ya göre, Kasım ayı başında, bu tür “emekli maaşı turistleri”nin sayısı yaklaşık olarak 248 bindi. Şimdi, isyan bölgesinde bulunan hasta ve sakatlar da dahil tüm emekliler, emekli maaşlarını almaya devam etmek için DPR’deki ve LPR’deki ikametgahlarını terk etmek zorundalar.
DPR’nin önderleri, emeklilik maaşlarını yeniden kurma niyetinde olduklarını iddia ediyorlar ama şimdilik sadece üç kategoride yer alanların (sakat II. Dünya Savaşı gazileri, engelli çocuklar ve ebeveynlerini ya da vasilerini kaybetmiş çocuklar) maaşlarını karşılayabilecek durumda olduklarını söylüyorlar. DPR’nin yöneticileri, aynı zamanda, eğitim ve sağlık kurumlarında çalışanların ücretlerini de aylardır ödeyemiyorlar. Sağlık çalışanlarını işlerinde kalmaya zorlamak için idam tehdidi de dahil zorlayıcı tedbirlere ilişkin haberler söz konusu.
LPR’deki durumun, genel itibariyle daha kötü olduğu kabul ediliyor. LPR’nin lideri Igor Plotnitsky ablukayı “bir soykırım ve halkımızı yıkıma uğratma eylemi” olarak adlandırdı ve tepki olarak, Rusya Federasyonu ile birleşme üzerine bir referandum düzenleme niyetini açıkladı.
Kararnameler, DPR ve LPR’de 2 Kasım’da gerçekleştirilen seçimlerden hemen sonra ve yeni devlet bütçesinin kabul edilmesi gereken mali yılın (ve takvim yılının) sona ermesinden iki aydan kısa bir süre önce yayımlandı. Kiev tarafından yasadışı olarak mahkum edilen seçimler, Kiev yönetimini kitlesel olarak reddetme anlamına gelen yüksek bir seçmen katılımına sahne olmuştu.
Başbakan Arseniy Yatsenyuk’a göre, bu bölgelerin iptal edilen devlet yardımları, DPR için yıllık 1,3 milyar dolar, LPR için de yıllık 969 milyon doları buluyor. Kiev kredi veren uluslararası güçlerin kemer sıkma taleplerini yerine getirmeye çalıştığı için, Donbass’taki (Donetsk Havzası) devlet yardımlarının iptal edilmesi, ülkenin geri kalan kesimi için de derin kesintilere işaret ediyor.
İsyancı bölgeler, Kiev ile bir askeri çatışmaya kilitlenmiş olmalarına rağmen, şimdiye kadar merkezi hükümet için vergileri toplamaya devam ediyordu.
Kiev ile yaşanan çatışmanın sonucunda altyapının uğradığı büyük zararın başında, isyancı kontrolündeki bölgelere yönelik ekonomik abluka geliyor. Ukrayna Maliye Bakanı, Ekim ayında, Donbass’ın halen Kiev’in kontrolünde bulunan parçalarındaki yeniden yapılanmanın yaklaşık olarak 2 milyar dolara mal olacağını açıklamıştı.
Kısa süre önce, Almanya’da yayımlanan Der Spiegel’e sızdırılmış olan bir Rus iç yazışması, isyancı bölgelerdeki zararın boyutunu tahmin ediyordu. Geçtiğimiz yıl içinde, sanayi üretiminde, Luhansk kentinde yüzde 85’lik bir düşüş kaydedilirken, Donetsk’te yüzde 59 oranında bir gerileme yaşanmış. Bu iki kent, krizden önce, Ukrayna sanayi üretiminin yüzde 20’sini gerçekleştiriyordu.
Luhansk Makine Yapım Fabrikası, Stirol Gübre Tesisleri, en az yedi çelik fabrikası ve Alman sermayeli Heidelberg Çimento Fabrikası da dahil olmak üzere, bu bölgelerdeki birçok sanayi işletmesi kapatıldı. Bölgenin yaklaşık 140 kömür madeninden 93 tanesi asilerin kontrolü altında ve bunların 69’unun faaliyeti durmuş durumda. DPR’deki ve LPR’deki işgücünün yarısından fazlası ne bir işe ne de bir başka gelir gelir kaynağına sahip. 40 bin küçük işletme iflas ettiğini açıklamış; gıda üretimi, yüzde 25-30 düşmüş. Binlerce kilometre yol, 30 köprü ve 4.585 apartman tahrip edilmiş durumda. 58 termoelektrik enerji santrali hasara uğramış, 47 köyün tüm elektrik enerjisi kaynaklarıyla bağlantısı kesilmiş.
Harabeye dönmüş olan Donetsk Havalimanı’nın yeniden inşa edilmesi, büyük ihtimalle 1 milyar avrodan fazlaya mal olacak. 400 bin kişi ülke içinde yerinden edilmişken, yaklaşık bir milyon sığınmacı Rusya’ya kaçmak üzere bölgeden ayrılmış durumda. Rapor, “Donbass’ı insani ve ekonomik bir kriz tehdit ediyor” diyerek özlü bir biçimde sona eriyor.
Gerçekte, ekonomik abluka önlemlerinin çoğu, bu ayki cumhurbaşkanlığı kararnamelerinden çok önce yürürlüğe konmuştu. Ukrayna Maliye Bakanlığı, Haziran ayı sonunda, Donetsk ve Luhansk illerindeki faaliyetlerini durdurmuş; Ukrayna Ulusal Bankası, Ağustos ayında, tüm Ukrayna bankalarına DPR ve LPR bölgelerindeki mali işlemlerini askıya alma talimatı vermişti.
Bölgelerdeki tüm ticari işlemler, bir bankacılık sistemi olmaksızın, sadece nakit olarak yürütülüyor. Bu, hiç şüphesiz, bölgelerdeki ticari işletmelerin kapanmasını hızlandırmıştır. Geriye kalan şirketler, DPR ve LPR yönetimlerine nakit olarak vergi vermeyecekler. İsyancı cumhuriyetler, varlıklarını, şimdiye kadar gönüllü bağışlar temelinde sürdürüyor.
Sayfanın başı
Okuyucularımız: DSWS yorumlarınızı bekliyor. Lütfen e-posta gönderin.
Telif Hakkı 1998-2017
Dünya Sosyalist Web Sitesi
Bütün hakları saklıdır
|
