Bugün Yeni
Olanlar

Arşiv

DSWS Hakkında
DEUK Hakkında
Yardım

DİĞER DİLLER
İngilizce
Almanca
Fransızca
İtalyanca
İspanyolca
Portekizce
Lehçe
Çekce
Rusça
Sırp-Hırvat dili
Endonezyaca
Singalaca
Tamilce

ANA BAŞLIKLAR

Dünya ekonomik krizi, kapitalizmin başarısızlığı ve sosyalizmin gerekliliği
SEP/DSWS/TEUÖ bölgesel konferanslarında kabul edilen karar önergesi

Bush, Türkiye’ye Irak’ta PKK’ya saldırması için yeşil ışık yaktı
Türk-Kürt çatışmasındaki tarihsel ve siyasi sorunlar

Asya’da tsunami: neden hiçbir uyarı yapılmadı

Mehring Books’tan yeni bir kitap: Amerikan Demokrasisinin Krizi: 2000 ve 2004 Başkanlık seçimleri

Livio Maitan (1923-2004):
eleştirel bir değerlendirme

Yazıcıya hazırla

Boeing işçileri sendikanın satış sözleşmesine isyan etti

Jerry White
19 Kasım 2013
İngilizce’den çeviri (12 Kasım 2013)

Washington Everett’teki binlerce Boeing işçisi, şiddetli tartışmaların yaşandığı bir gece önceki sendika toplantısının ardından, 8 Kasım Cuma günü geçici olarak iş bıraktı. O toplantıda, işçiler, Uluslararası Makinistler Birliği’ni (IAM), emeklilik maaşlarını ortadan kaldıracak, maaşları düşürecek ve grevleri yasaklayacak 8 yıllık bir sözleşme uzatmasını desteklemekle suçladılar.

Mevcut sözleşmenin sona erme tarihini 2016’dan 2024’e kadar uzatacak olan anlaşma konusunda bir oylamanın, Makinistler Sendikası’nın Washington’daki 31.000 ve Oregon eyaletinin Portland kentindeki 1.500 üyesi tarafından, 13 Kasım Çarşamba günü yapılması planlanıyor.

Sendika üyesi işçiler, Boeing yönetiminin, IAM’ın ve Washington’daki Demokrat Partili vali Jay Inslee’in birlik olmasına isyan ediyorlar. Onlar, işçileri, 11 yıl grev yasağını içeren son derece acımasız anlaşmayı kabul etmemeleri durumunda kitlesel işten çıkarmalarla tehdit ediyorlar. Boeing yönetimi, işçilerin onun taleplerini kabul etmemeleri durumunda, yeni 777X yolcu uçağının üretimini Everett’teki fabrikadan Kuzey Carolina’da, Seattle’ın hemen kuzeyinde bulunan bir fabrikaya taşımakla tehdit etti.

Üçüncü çeyrekteki karının yüzde 12 artarak 2,2 milyar dolara ulaştığını açıklayan şirket, Washington eyaletinden, şimdiden 9 milyar dolarlık vergi indirimi koparmış durumda.

IAM tarafından zorla kabul ettirilmeye çalışılan anlaşma, Boeing’in geleneksel emeklilik hakkının yerine bir “401 (k)” işçi katkı planını geçirecek ve emekliliği yaklaşan işçilere daha fazla sosyal yardım ödenmesine son verecek. O, ayrıca, cepten sağlık harcamalarını arttıracak, halen çalışanların ve emeklilerin sigorta kapsamını Başkan Obama’nın Uygun Bakım Yasası’na göre kısıtlayacak. “Cadillac” denilen sağlık hizmetleri planına 2018’den başlayarak bir dolaylı vergi koyacak olan uygulama, yine de birçok sendika üyesine teklif edildi.

Bu anlaşma, 2016-2024 yılları arasında, ücretlerde yalnızca yılda dört kez yüzde birlik artış sağlayacak ki bu, öngörülen enflasyon oranına göz önünde bulundurulduğunda, gerçek ücretlerde yaklaşık yüzde 10’luk bir kesinti anlamına geliyor. Anlaşma, ayrıca, yeni düşük ücretli işçileri, en yüksek ücret kademesine ulaşmak için, şimdiki altı yıl yerine, 16 yıl çalışmak zorunda bırakacak.

Sendika ve şirket, işçilere anlaşmayı kabul ettirmek amacıyla, rüşvet olarak 10.000 dolar imza pirimi teklif ediyor.

Anlaşmanın imzacılarından IAM’ın 751. Bölge Başkanı Tom Wroblewski, geçen Perşembe akşamı sendika toplantısında işçilerin kızgınlığı ile karşı karşıya kaldığında, “biliyorum bu bir saçmalık” diyerek, anlaşmanın bir kopyasını yırttı. Wroblewski, sendika tüzüğünün “bunun, oylamaya bile gerek olmaksızın yürürlükten kaldırılmasına” izin verip vermediğini kontrol edeceğini söyledi.

Buna karşılık, Wroblewski, 11 Kasım Pazartesi günü, “bu öneriyi gerçekten inceleyin ve kendiniz, aileleriniz ve toplum için doğru olanı yapın... Söz konusu olan gelecektir. Burada söz konusu olan işlerdir.” diyerek, işçileri üstü kapalı bir şekilde tehdit etti. IAM’dan yetkililer, yeni görüşmeler yapılmayacağını ve oylamanın planlandığı gibi süreceğini söylediler.

7 Kasım Perşembe günü yapılan toplantıya gelen işçiler, kendi hazırladıkları “Hayır Oyu ver!” yazılı pankartlarla geldiler. Seattle Times gazetesi, “Sık sık bağırışlar, ıslıklar ve tezahuratlar patladı; belirli aralıklarla yükselen ‘Hayır! Hayır! Hayır!’ dalgası kapılardan dışarıya taştı.” Haberini verdi.

Gazete, günün erken saatlerinde, Boeing’in Everett’teki çok büyük jet montaj fabrikasında, “bazıları pankartlar taşıyan, bazıları düdük çalan, ses çıkaran ve bağıran yüzlerce makinistin ara yollarda yürüyüş yapması şirket için mutsuz bir haber. Sürekli atılan slogan, ‘Hayır Oyu ver!’” diye yazdı. Haber şöyle devam ediyordu:

“Sadece iki senedir şirkette çalışan genç bir makinist, sendika yetkilileri Çarşamba günü teklifin detaylarını içeren el ilanını vermek için onun bölgesine geldiklerinde, yüzlerine yumruk sallayan makinistler tarafından kuşatıldıklarını söyledi. Bazıları el ilanlarını yırtıp yere attı. Genç adam, ‘Bu kadar kızgın insanı hiç bir arada görmemiştim. Bunu kabul etmek zorundayız; yoksa Everett’teki geleceğimizi kaybederiz. Kafamıza dayalı bir silah var. Bir sürü insan son derece sinirli durumda.’”

IAM 751 Facebook sayfasındaki çok sayıda ileti, işçilerin, 2008’de yedi haftalık greve ihanet etmiş ve on yılları bu uçak üretim devinin yararına ödünleri ve işten çıkartmaları dayatmakla geçirmiş olan sendikanın bu ihanetine yönelik içgüdüsel kızgınlığını ifade ediyor.

Bir işçi, Wroblewski’ye atfen şunları söylüyor: “Tom, senin bu teklifin bir ‘saçmalık’ ilan etme cesaretine sahip olduğuna inanmıyorum. Daha bu akşam, 751’in internet sayfasının onu desteklediğini gördüm. Sana inanamıyorum; şirketin bizi sindirmesine, bölmesine, dayanışmamızı yıkmasına ve grev hakkımızı 11 yıl için elimizden almasına izin veriyorsun.”

“BENİ mahvetmekten, seni ve IAM’ı, sorumlu tutacağım. 24 yıl çalışmış, yedi yıl işten çıkarılmış, 54 yaşında ve sağlığını kaybetmiş olan ben, şirket katkılı yeni plan altında hiçbir şekilde ödeyemeyeceğim emeklilik primlerinin son birkaç yılına bel bağlamıştım... Sen bizim için, benim için değil; IAM’daki arkadaşların, politikacılar ve şirket için çalışıyorsun. Sen bizim paramızı alacak ve bizi bırakacaksın... Hayır oyu veriyorum; zira 751’le, IAM’la ve seninle işim bitti. Birlik bitti, dayanışma sona erdi, ilkelerimiz siyasi oyunlara ve şirket karlarına kurban edildi.”

Bir başka işçi şunları yazıyor: “IAM zorla egemen oldu. Tom Wroblewski bir alçaktır; kendi paçasını kurtarmak için bizi sırtımızdan bıçakladı... Şirket bize karşı, IAM bize karşı; aynı şey vali, meclis ve medya için geçerli… Bütünüyle ve tam olarak bir başımızayız. Bu oylama başarısız olsa bile, sendikanın bizden vazgeçmesini bekliyorum. Onların düşüncelerini paylaşmamış olmamıza misilleme olarak, onlardan hiçbir destek görmeyeceğiz... İhanet, bunu ifade etmek için yeterince güçlü bir kelime değil... Kendi üyelerinden bu kadar nefret eden bir sendikayı destekleyemem. Onlara, bunu sürdürmeleri için para da vermeyeceğim. Çarşamba günü oy vereceğim ve hayır diyeceğim. Zira aldatıldım.”

Bu duygular, sendikalar, çokuluslu şirketler rekor karlar elde ederken bile her zamandankinden büyük özveri talebinde bulundukları için, tüm ABD’deki ve uluslararası düzeydeki işçiler arasında giderek artan muhalif ruh halinin belirtisidir. Bu hafta, Boeing’in hisseleri, üçüncü çeyrek karlarının - yüksek kar marjlı daha fazla uçağın seri üretimi nedeniyle- şirketin tam yıl tahminini arttırmasına yol açmasının ardından, aniden tüm zamanların en yüksek noktasına yükseldi.

Boeing uçak teslimatlarında Avrupalı rakibi Airbus’ı on yıl içinde ilk kez geride bıraktığı için, 2012’de, yönetim kurulu başkanı Jim McNeary’i 27,5 milyon dolar maaş ve teşvik pirimi ile ödüllendirmişti ki bu, bir önceki yıldan yüzde 20 fazlaydı.

Seattle Times’daki bir yorumda belirtildiği üzere, McNerney, bu yılın başlarında emeklilik yaşının 70’e yükseltilmesi ve geçim yardımı parası artışlarında kesinti yapılması çağrı yapmış olan ABD’li büyük şirketlerin lobi grubu Business Rountable’a başkanlık yaptı.

Seattle Times’daki yorum şöyle devam ediyor: “Roundtable’dan biri, neden bütün Amerikalılar’ın isteyerek daha geç ve daha az ücretle emekli olmaları gerektiğini işlevsel şekilde açıklayarak, ‘Bizim iş gücündeki ihtiyacı karşılamak için, işçilerin daha uzun çalışmasına ihtiyaç duyacağız.’ dedi.

Gazete, 30 yıl çalıştıktan sonra emekli olan bir Boeing işçisi ayda ortalama 2.700 dolarlık emekli maaşı artı yetersiz bir Sosyal Güvenlik çekiyle emekli olurken, McNerney’in emeklilik mevcutlarının yalnızca geçtiğimiz yıl içinde 6,3 milyon dolar arttığını belirtti. “McNerney bugün emekli olsa, ayda 265.575 dolar alacak. Yanlış yazılmadı: Kendi işçilerinin ve Amerikanın geri kalanındaki kurbanların emeklilik maaşlarının düşürülmesi yönündeki bir kampanyaya başkanlık yapan adam, ayda çeyrek milyon dolar ödeyen bir şirket emekliliği üzerinde sessizce yoluna devam ediyor.”

Boeing işçileri, Çarşamba günkü oylamada bu satış anlaşmasını reddetmeliler. Fakat bu sadece bir başlangıç. Boeing işçilerinin (ve tüm işçilerin) karşı karşıya olduğu görev, kapitalistlerden yana sendikalardan ve büyük şirketlerin siyasi partilerinden kurtulup, tüm işçi sınıfının sürdüreceği bağımsız ekonomik ve siyasi bir mücadeleyi başlatmaktır.