|
DSWS : DSWS/TR : Haber ve Analiz : Bölgesel haberler : Türkiye
Yazıcıya hazırla
Türkiye: İfade özgürlüğüne yönelik saldırılar sürüyor
Sinan İkinci
20 Aralık 2007
İngilizce’den çeviri (7 Aralık 2007)
Belge Yayıncılık’ın sahibi ve Yayınlama Özgürlüğü Komitesi başkanı Ragıp Zarakolu, Britanyalı Ermeni yazar George Jerjian’ın Gerçek Bizi Özgür Kılacak başlıklı kitabını yayınladığı için üç yıl hapis cezasıyla yargılanıyor. Kitap, 1915’deki Ermeni tehcirini konu alıyor ve Jerjian’ın, soykırımdan bir Osmanlı askerinin yardımı ile kurtulan büyükannesinin yaşam öyküsünü anlatıyor.
Yayıncı Zarakolu’na karşı bu dava geçen yılın Nisan ayında açıldı ve Zarakolu kötü bir üne sahip olan 301. Maddeden yargılanıyor. Bugüne kadar onlarca yazar, gazeteci, sanatçı, akademisyen, yayıncı, çevirmen ve diğerleri 301. Maddeden yargılandılar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Orhan Pamuk, Elif Şafak ve gazeteci Hrant Dink gibi tanınmış kişilere karışı açılan davalar Türkiye’de ve uluslararası düzeyde medyadan büyük ilgi gördü. Buna karşılık şöhret sahibi olmayan kurbanların davaları genellikle göz ardı edildi.
301. Maddeye dayanılarak açılan davada savcı, Jerjian’ın kitabının Atatürk’ün anısına, onun yakın danışmanlarını Ermeni tehcirinden sorumlu olan insanlar olarak göstererek "hakaret" ettiğini iddia ediyor.
3 Ekim’de yapılan duruşmada mahkemeye, yazar Jerjian tarafından kaleme alınmış bir mektup sunuldu. Başlangıçta Jerjian’ın duruşmaya katılmak için Türkiye’ye gelmeyi düşündüğü, ancak daha sonra saldırıya uğrama riskinin yüksek olduğu gerekçesiyle bu fikrinden vazgeçtiği belirtiliyor.
Bu hayali bir risk değil. 301. Maddeyle ilişkili diğer birçok davada faşist gruplar, genellikle Maoist-Kemalist İşçi Partililerle birlikte, sanıkları hainler, ajanlar ve "misyoner çocukları" olarak suçladıkları gösteriler düzenlediler. Mahkeme binalarının içinde ve dışında davalıları ve yasal temsilcilerini taciz ettiler ve onlara fiziki saldırıda bulundular.
Buna ek olarak, Türk polisinin karşıt görüşlü insanlara ve muhaliflere karşı yapılan saldırılarda doğrudan rol oynadığına dair giderek daha fazla sayıda kanıt su yüzüne çıkıyor. 301. Maddeden açılan davaların kurbanı olan ve bu yıl, iki dilde yayınlanan gazetesinin önünde bir faşist katil tarafından vurularak öldürülen tanınmış Ermeni asıllı gazeteci Hrant Dink’in cinayetini, doğrudan polisle bağlantılandıran ipuçları ortaya çıkmış durumda. Aynı zamanda Malatya’da üç Hıristiyan misyonerinin hunharca öldürülmesinde polisin parmağının olduğuna dair suçlamalar yapılıyor.
Gerek Zarakolu ve 2002 yılında ölen eşi Ayşe Zarakolu gerekse de onun yayınevi için çalışan yazarlar, editörler ve çevirmenler, Türkiye’deki azınlıklar ve insan haklarının durumu ile ilgili kitaplar yayınladıkları için birçok kez hukuki tacize maruz kaldılar.
Başını Türk ordusunun çektiği ve (hem sağda hem de kağıt üzerinde "sol"da yer alan) burjuva partileri ve haber medyası tarafından körüklenen milliyetçilik ve şovenizm ortamında, faşizan ve İslamcı unsurların egemenliğindeki savcılıklar ve emniyet örgütleri, muhalif düşüncelere sahip yazarlara, gazetecilere, sanatçılara, akademisyenlere ve yayıncılara karşı suçlamalarda bulunmayı sürdürüyorlar.
Kısa bir süre önce bir savcı, Britanyalı yazar, evrimsel biyoloji uzmanı Richard Dawkins tarafından yazılmış olan Tanrı Yanılgısı başlıklı kitap hakkında soruşturma başlattı. Soruşturmanın amacı kitabın "halkı kin ve düşmanlığa tahrik ve aşağılama" suçunu işleyip işlemediğini tespit etmek. Kovuşturma kitabın "kutsal değerlere" dil uzattığını iddia eden bir şikayetin ardından başlatıldı. Bu soruşturma iktidardaki İslamcıların ifade özgürlüğü konusundaki bütünüyle ikiyüzlü tutumuna iyi bir örnek oluşturuyor.
İslamcı AKP (Adalet ve Kalkınma Partisi) hükümeti aynı zamanda evrim teorisinin Türk okullarında öğretilmemesi için fiili bir savaş yürütüyor. Öğretmenler üzerinde evrim teorisinin yanı sıra yaradılışçılığı öğretmeleri doğrultusundaki baskılar giderek artıyor ve bazı öğretmenler derste evrim teorisinden artık hiç söz etmiyorlar.
Bundan sadece iki ay önce, Kürt milliyetçisi Gündem gazetesi, PKK’nın (Kürdistan İşçi Partisi) liderlerinden Murat Karayılan’ın kaleme aldığı iki makaleyi yayınladığı için bir ay süreyle kapatma cezası aldı. Gazete, Terörle Mücadele Kanunu kapsamında, PKK propagandası yapmakla suçlandı. Bu, gazete hakkında bu yıl verilmiş olan dördüncü kapatma kararı.
Avrupa Gazeteciler Birliği (AEJ) tarafından kısa bir süre önce yayınlanan, Avrupa ülkelerinde medya özgürlüğünün durumunu ele alan, "Özgürlüğe Veda mı?" başlıklı rapor, Türkiye’de temel haklara karşı yürütülmekte olan kampanyanın boyutları hakkında bir fikir veriyor. Raporda şöyle deniyor: "2006 yılında toplam 293 kişi hakkında, ülkenin ifade özgürlüğüne yönelik hoşgörüden yoksun yasaları nedeniyle dava açıldı. Kimi davalarda bizzat ordu, askerin siyasetteki etkinliğini ele alan ya da eleştiren gazetecilere karşı kovuşturma başlattı."
Sayfanın başı
Okuyucularımız: DSWS yorumlarınızı bekliyor. Lütfen e-posta gönderin.
Telif Hakkı 1998-2017
Dünya Sosyalist Web Sitesi
Bütün hakları saklıdır
|
