www.wsws.org/tr/2007/dez2007/turk-d07.shtml
44 günlük Türk Telekom grevi -Türkiye’nin, Suudi şirketi Oger Telecom’un kontrolündeki sabit hatlı telefon tekeli - 28 Kasım’da sendika bürokrasisinin ihanetiyle sona erdi. Haber-İş (Türkiye Posta, Telgraf, Telefon, Radyo ve Televizyon İşçileri ve Hizmetlileri Sendikası) grevci işçilerin grev sırasında çok büyük fedakârlıklar yapmış olmalarına karşın, grevdeki 26.000 üyesine hiçbir kazanım elde etmeden yeniden iş başı yaptırdı.
28 Kasım günü akşamında, Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın, Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (Türk-İş) genel merkezinde yapılan bir toplantıda taraflar arasında arabuluculuk yaptığı görüşmelerde anlaşmaya varıldı. Toplantıda, kısa bir süre önce hükümete "terörizm" sorunu (yani Türkiye’de çözüme ulaştırılamamış olan Kürt azınlığın ezilmesi sorunu) çözülmediği sürece bütün sendikal faaliyetleri askıya almayı önermiş olan Türk-İş’in başkanı Salih Kılıç da yer aldı.
İmzalanan iki yıllık sözleşmeye göre, Türk Telekom işçileri birinci yıl için yüzde 10, ikinci yıl için ise yüzde 6,5 oranında bir ücret artışı elde edecekler (bu yıl enflasyonun yüzde 8 oranında olması bekleniyor.) İkinci yıl, genel olarak tahmin edildiği gibi, enflasyonun yüzde 6,5’i aşması halinde, enflasyon farkı yıl sonunda işçilere ödenecek. Diğer bir deyişle Türk Telekom işçileri büyük olasılıkla enflasyon oranına eşit bir ücret artışı elde edecekler. Türk Telekom BİS’si [Baş İcra Temsilcisi] Paul Doany, 44 gün önce, grev başlar başlamaz yaptığı bir basın açıklamasında bunu aynen belirtmişti: "Hiçbir çalışan enflasyon oranı üzerinde bir artış beklememelidir."
İşçilere tamamen göstermelik bir ödün verilerek, bir kereye mahsus olmak üzere 200 YTL (168 $) tutarında çok düşük bir ödeme yapılacak -bu tutar işçilerin grev sırasında uğradıkları kaybın çok küçük bir bölümüne karşılık geliyor.
Haber-İş bürokrasisi toplu sözleşme görüşmelerinin tıkanmasına yol açan diğer sorunla ilgili olarak da -yani sendika üyeliğinin kapsamı konusunda- şirket yönetimine boyun eğdi. İmzalanan sözleşmeye göre, sendika üyesi olmayan işçiler aynı statüde kalacaklar. Sendika aynı zamanda 650 kişilik idari kadronun sendika üyesi olmamasını da kabul etti. Buna karşılık şirket yönetimi idari personelin sayısını daha fazla artırmayacağını taahhüt etti.
Oger Telecom 2005 yılında Türk Telekom’un hisselerinin yüzde 55’ini 6,55 milyar dolara satın aldı; hisselerin geri kalanı ise devletin elinde bulunuyor. Haber-İş bu özelleştirmeden ve şirketin yeniden yapılandırılmasından bu yana, üyelerinin neredeyse üçte birini yitirdi. Aynı zamanda, sendika üyesi olmayan işçilerin (13.000 çalışanın ya da toplam işgücünün yüzde 30’u) oranı sürekli olarak arttı.
Haber-İş bürokrasisi bu süreci durdurmak için yıllardır hiçbir şey yapmadı. Ancak şirket yönetiminin sendikadan tamamen kurtulma istediği giderek daha açık bir biçimde ortaya çıkınca, bu duruma kısa bir süre önce tepki gösterdi. Haber-İş yönetimi, özel cep telefonu şirketlerinde -Turkcell, Vodafone ve Avea- çalışan işçileri örgütlemeye yönelik ciddi bir çalışma yürütmeyi uzun yıllar boyunca reddetti ve kendi konumunu daha önceki kamu şirketindeki üyelikler sayesinde korumaya çalıştı.
Ulaştırma Bakanı Yıldırım 28 Kasımda yayımladığı bir basın açıklamasında, "kamu malına zarar vermeden ve hiçbir hizmeti aksatmadan özverili bir şekilde çalışan Türk Telekom personelini özellikle tebrik ediyorum," diyerek sendikayı kutladı.
Bu sözler, Telekom grevinin neden bu kadar etkisiz kaldığını açıklıyor. Telekom’da kapsam-dışı, sendikasız çalışan 13.000 işçi şirketin faaliyetlerini sürdürdüğü için, grevci işçilerin 44 günlük grev süresince çok kararlı bir tutum sergilemiş olmalarına karşın, sağlanan hizmetlerde büyük çaplı aksamalar yaşanmadı.
Şirket yönetimi bu grevden, şirketin faaliyetlerini sürdürmek için artık 39.000 işçiye ihtiyacı olmadığı sonucunu çıkarmış durumda. Bu, önümüzdeki günlerde toplu işten çıkarmaların yaşanacağı anlamına geliyor. Türk Telekom, Haber İş sendikasına üye işçilerin sayısı şirketteki toplam işgücünün yüzde 50’sinin altına düştüğünde sendikadan yasal olarak kurtulabiliyor.