WSWS : Srpskohrvatski

Kako Je Zapad Organizovao Pad Miloševića

Chris Marsden
13. oktobra 2000.

Zapadne medije su jedostrano prikazale zbacivanje jugoslovenskog predsjednika Slobodana Miloševića kao rezultat spontane popularne demokratske revolucije. Golemi dokazi naprotiv pokazuju da je ovaj opis događaja u Beogradu kao “sile naroda” u akciji namjeran pokušaj da se prevari javnost.

Cilj medija je bio da ozakoni ono što im je poznato kao politički prevrat koji je organizovala vlada SAD-a i evropske sile, da bi osigurale neograničenu kontrolu nad balkanskim poluostrvom, u savezu sa dijelovima srpske vladajuće elite, čije se polise u temeljnom smislu ne razlikuju od Miloševićevih.

Primjer ovakvih komentara štampe je članak Neal-a Ascherson-a u izdanju Observer-a od 8. oktobra. Bez ikakvog srama, on je pouzdano izjavio da su događaji od 5. oktobra “bili bez lidera, bez dobro informisanih kontrolora, čak i bez heroja…. Revolucija, ona prava stvar, je uvijek onakva kao što je svijet vidio u Beogradu.”

Tu je ustvari bilo bezbroj lidera i nadglednika, što je Observer-u vrlo dobro poznato. Javni rekord pokazuje da su Amerika i Evropa obezbjedili milione dolara, na stotine visokih savjetnika i osoblja za izbornu kampanju Demokratske Opozicije Srbije (DOS). Bivši američki diplomat William Montgomery, koji je upravljao onim što New York Times  naziva “Jugoslovenskom ambasadom u izgnanstvu” u Budimpešti, je koordinirao većinu kampanje unutar zemlje.

Iskustvo i novac su se direktno snabdijevali preko vladinih ustanova, ili preko nevladinih organizacija poput njemačke Friedrich Ebert Fondacije i Američkog Doma Slobode US Freedom House, koje su nabrojene kao glavni sponsori medijskih veza opozicije.

Friedrich Ebert Fondacija je jedna od vodećih ustanova preko koje njemački imperijalizam unapređuje svoje globalne interese. (World Socialist Web Site je pisao o njihovim poslovima u nedavnom članku “Zimbabve: Promotiranje MDC-ja Od Strane Radikala Srednje Klase Politički Razoružava Radničku Klasu” http://www.wsws.org/articles/2000/oct2000/mdc-o07.shtml.)

Freedom House okuplja vodeće Demokrate, Republikance, poslodavce i vođe sindikata u cilju promocije pro-kapitalističkih pokreta koji su naklonjeni SAD-u. U njihove pomagače se ubrajaju Nacionalna Potpora za Demokratiju National Endowment for Democracy, polu-zvanično tijelo koje prima novac od raznih SAD vladinih agencija i Centra za Internacionalna Privatna Preduzeća Centre for International Private Enterprise. Oni se hvale da potpomažu dobrovoljne “američke profesionalce” i da obučavaju “članove srpskih političkih partija”.

Zadatak koji su sebi postavile zapadne sile je bio da potpale socijalno i političko nezadovoljstvo protiv Miloševićeve vlade i da to usmjere iza svojih izabranih predstavnika u DOS-u. Ova vješta i dobro finansirana izborna propagandna mašina nije bila dovoljna za taj cilj jer se na DOS gleda sa dubokim nepovjerenjem kao desna ruka NATO-vih sila koje su samo nedavno bombardovale Beograd. SAD i Evropa su pokrenule dvostruku inicijativu zasnovanu na izgradnji socijalne podrške u područjima koje već kontrolišu snage opozicije i osiguranju saradnje vodećih elemenata snaga državne sigurnosti, policije i vojske.

Grafička bilansa bivše strategije je bila predstavljena ove sedmice u njemačkom časopisu Der Spiegel. Časopis priznaje da su SAD igrale vodeću ulogu u DOS-ovoj kampanji da obore Miloševića, ali se koncentriše na znatan doprinos svoje vlade.

“Mjesecima je [njemačka] federalna vlada diskretno i namjerno potpomagala srpsku opoziciju protiv Miloševića,” on počinje.

“Znatna politička i materijalna pomoć od Berlina, kao i drugih zapadnih prijestolnica, su doprinijele tome da su opozicione grupe i partije mogle razviti silu da forsiraju Miloševića da se preda i da sami preuzmu vlast.”

Onastanku DOS-ovog izbornog izazova, Der Spigel piše, “17 decembra prošle godine [njemački Ministar Vanjskih Poslova] Fisher i [Državni Sekretar SAD-a] Albright su se sastali sa vrlo poznatim ličnostima jugoslovenske opozicije u zamračenoj sobi Interconti hotela na Budapest Strasse u Berlinu, na ivicama sastanka G-8. Prisutni su bili Zoran Đinđić i Vuk Drašković, obojica protivnici Miloševića koji nikad nisu bili u stanju da se ujedine ni za kratko vrijeme. Sudjelovnik ovog sastanka je danas rekao: `Za to vrijeme opozicija je dobila strogi ukor`.”

“Miloševićevi protivnici koji su hjeli istinsku saradnju su se saglasili za Koštunicu kao predsjedničkog kanditata, do tog vremena uopšte nepoznatog. Ovaj krug rasprava je povukao svu podršku za neprevidljivog populistu Draškovića.”

“Otprilike 30 miliona dolara, većinom iz Amerike, su se unijeli u zemlju putem jednog biroa u Budimpešti, sa namjerom da se opozicija snabdije kompjuterima, telefonima i kancelarijskom opremom za izbornu kampanju. Časopis tvrdi da je na stotine pomagača bilo pripremano vani za ove poslove.” Kao rezultat, “Na dan izbora, opozicija je bila tako spremna i organizovana da je mogla kontrolisati ishod izbora bolje od Miloševića. Izborni pomagači su nadgledali brojenje glasova u 180 od otprilike od 9.200 biračkih mijesta i poslali rezultate preko svoje radio mreže u glavni biro opozicije.”

Njemačka vlada je također doprinijela novac i materijal za izdavanje opozicionih novina, radija i televizijskih stanica, oko 4 miliona maraka, dok je Deutsche Welle, njemačka prekomorska stanica, uložila oko 10 miliona maraka samo 1999.

Kampanja da se osigura socijalna baza opozicije je poduzela novi zadatak sa namjerom da izgrade anti-Miloševićeve naklonosti u provincijama Jugoslavije. Finansijska pomoć je bila usmjerena ka političarima, organizacijama i partijama u gradovima i opštinama koje su bile protiv Miloševića u izborima 1996. i 1997. Njemačka je ovo izvela putem smicalice “parenja” svojih gradova sa onima koji su bili izabrani kao primatelji pomoći u Jugoslaviji. “Na ovaj način, oko 45 miliona maraka je došlo direktno u gradove gdje vlada opozicija. Ove velike operacije od strane Zapada su bile proglašavane ‘Energija za mir’, ‘Školovanje za mir`, ‘asvalt [za gradnju puteva] za mir`.”

U ovoj operaciji, kojom je upravljao bivši socijal demokratski parlamentarac Josef Vonsen, je bilo angažovano 16 gradova, 41 evropskih opština i 4 iz Ohio-a, SAD. “Gradska partnerstva su očigledno bila samo trik da bi se sakrila stvarnost da je Njemačka, kao i druge države, preuzela opoziciju u Jugoslaviji direktno u svoje ruke,” Der Spigel zaključuje. “16.951.800 maraka koje su do sada poslate u njemačkoj gotovini za gradska partnerstva je ustvari poteklo iz fonda Ministvarstva Vanjskih Poslova za Pakt Stabilnosti. Mnoge njemačke opštine, kada su bile pridobijene za ovaj plan su dale čak i nešto više iz svojih gradskih kasa.”

Položaj opozicije je time bio pritisnut klasičnim mamcem. Izbor za srpski narod je bio: ili podržite Koštunicin izazov i Zapad će vam postati obilni darovitelj, ili poduprite Miloševića i suočite se sa neprestanim sankcijama i prijetnjom ponovnog rata.

Drugi cilj kampanje Zapada je bio da pridobiju dio tajne policije i vojske da bi poduprijeli potencijalne zamjenike Miloševića. Kako je samo uspješna bila ova operacija se pokazalo u izvještajima koji se sada javljaju o stvarnim događajima 5. oktobra.

9. oktobra su novine Guardian objavile članak baziran na intervjuu sa Živanom Markovićem, bivšim vojnikom Specijalnih Jedinica elitne 63. Padobranske brigade. Marković tvrdi da je zauzimanje Federalne Skupštine i kancelarije državne televizije RTS ustvari bilo pokrenuto od više od stotine aktivnih ili bivših vojnika koji su to uradili u dosluhu sa saosjećajnom policijom koji su tobože čuvali zgrade.

On je rekao da su “Specijalne anti-teorističke snage iz policije i policijske intervencione jedinice bile angažovane,” odbijajući da odgovori na izvještaj jugoslovenske štampe da je 10.000 ljudi nosilo oružje.

Potpora Markovićevoj tvrdnji je data u izvještaju New York Times-a i britanskog Channel 4 o ključnoj ulozi u zauzimanju Federalne Skupštine koju je odigrao grad Čačak, koji se nalazi 95 km od Beograda.

Načelnik grada, Velig Ilić, je nakada bio vodeći član opozicionog Srpskog Pokreta Obnove kojeg predvodi Vuk Drašković, a koji sada vodi Novu Srpsku Partiju. On je izjavio medijama da je isplanirao i organizovao zauzimanje Federalne Skupštine u saradnji sa četiri starija člana elitnih policijskih snaga Ministarstva Unutrašnjih Poslova. Pod njihovim vodstvom, Ilić je počeo da organizuje jezgro tima za put u glavni grad najmanje mjesec dana prije 5. oktobra.

“Osnovali smo tim mladih profesionalaca, paravojnih jedinica Jugoslovenske Armije i mladih policajaca, i to smo koordinirali sa najelitnijim jedinicama Policije Ministarstva Unutrašnjih Poslova u Beogradu. Priključili su nam se stručnjaci borilačkih vještina i profesionalni bokseri. Čak smo imali policajaca u civilu koji su sarađivali sa susjednim gradovima,” Ilić je rekao New York Times-u.

Rano ujutro 5. oktobra, 10.000 ljudi je u koloni krenulo iz Čačka—koje je snimao tim iz Channel 4—koji je nastavio da igra glavnu ulogu u Beogradu. Ilić je rekao da stvarni juriš na parlamentarnu zgradu je bio planiran sa njegovim tajnim kontaktima u policiji, koji su koordinirali akciju da bi se podudarila sa masovnom dezercijom policije koji su čuvali zgradu između 3:00 i 3:30 sati.

To da je jedini događaj koji izražava pokret protiv Miloševića bio koordiniran i planiran od imperijalističkih sila i srpske tajne policije, samo od sebe mnogo govori. Daleko od toga da pokaziva “moć naroda”, Miloševićev pad je bio rezultat zapadnih političkih spletki koje su dostigle vrhunac u modernom ekvivalentu prevrata u dvorcu, nego li nekakva često-proklamirana demokratska revolucija.

Odgovornost za objavljivanje najbesramnijeg objašnjenja za radost zapadne medije zbog 5. oktobra je bilo ostavljeno članku Robert-a D. Kaplan-a u New York Times­-u od 6. Oktobra, hvaleći se da su događaji u Beogradu pokazatelj moći SAD-a.

“NATO je uistinu postao carski gospodar bivše Jugoslavije, pošto je opala istorijska moć Rusije na Balkanu…. Predsjednik Clinton i Državni Sekretar Madeleine Albright zaslužuju počast jer su primijenili realni princip da je ispoljavanje sile preduslov proširenja vrijednosti. 1930-ih, nacisti su bili ti koji su primijenjivali vojni pritisak i potpomagali lokalne političke partije na Balkanu sa novcem, obavještajcima, štamparskim presama i drugim oblicima pomoći. Nije iznenađujuće da su fašističke ideje tada bile u usponu.”

Kaplan dodaje, “Ne smijemo se zavaravati da je širenje otvorenog društva na Balkanu i drugdje neophodan prirodni razvitak: ono je direktan rezultat širenja američke imperijalne vlasti—premda mekane i neobjavljene—koje lokalno stanovništvo sada vidi kao svoj vlastiti interes sa kojim se valja složiti.”

Zapad je bio u stanju da manipulira političke događaje u Jugoslaviji do ove granice samo zbog duboko reakcionarnog karaktera Miloševićevog režima. Skupa sa drugim etno-nacionalističkim vođama koji su došli do istaknutog položaja u 1980-im, njegov veliko-srpski šovinizam je otvorio put za podjelu Jugoslavije po etničkim linijama, ekonomski prodor zapadnog kapitala i prateće krvave sukobe između raznih etničkih grupa na balkanskom području.

Bez obzira koliko je Miloševićev režim zaslužio da nestane, način njegovog odstranjivanja nije ni u kom slučaju sporedno pitanje. Istinski demokratski i socijalni preporod na Balkanu se nikada ne može ostvari pod političkim pokroviteljstvom zapadnih sila i njihovih domaćih kvizlinga. Za to je potrebna nezavisna politička mobilizacija radničke klase na čitavom području. Kada bi se razvio takav istinski demokratski pokret, suočio bi se samo sa neprijateljstvom od svih onih u medijama koji su radosno bodrili i klicali 5. oktobar.