World Socialist Web Site
 

WSWS : Srpskohrvatski

Stav SAD-a Prema "Etničkom Čišćenju" Zavisi Od Toga Ko Ga Vrši

David North
3. aprila 1999.

U svom govoru na Norfolk Zračnoj i Mornaričkoj Bazi 1. aprila, predsjednik Bill Clinton je opet proglasio da se bombardovanje Srbije preduzelo da bi se "pridružili našim saveznicima u NATO-u u borbi protiv nečuvene brutalnosti na Kosovu."

Sjedinjene Države su bile moralno potaknute da preuzmu ovaj stav u odbrani ljudskih prava, on je insistirao.

"Dobro, mi sada ne možemo reagovati na svaku tragediju u svakom ćošku svijeta, ali samo zato što ne možemo uraditi sve za svakoga, to ne znači da ne bi trebali uraditi ništa ni za koga, samo zato da bi bili konstantni.

"Zapamtite sada, ovi zločini se zbivaju nadomak NATO-a, koji je održavao sigurnost Evrope za 50 godina zbog saveza između Sjedinjenih Država i naših saveznika."

Ovo je u suštini argumenat Clintonove administracije. SAD i NATO su posvećeni odbrani ljudskih prava. Iako nije uvijek moguće intervenisati protiv povreda ljudskih prava, tu je neizbježni imperativ da se to uradi kad se zločini dešavaju "pod nosom" NATO-a.

"Hoćemo li mi, " pita se Clinton, "okrenuti leđa dok su čitavi narodi u Evropi primorani da napuste svoja ognjišta i umiru, ili ćemo stati na put takvom ponašanju i tražiti načina da se to okonča."

Da se vratimo unazad nekih 15 mjeseci u decembar 1997, i podsjetimo na događaj koji se nije baš opširno prenosio u američkoj štampi--posjeta Mesuta Jilmaza, premijera Turske, Sjedinjenim Državama. Komentarišući o značaju SAD-Turskih odnosa, Clinton je izjavio:

"Prije svega, mislim da je vrlo važno da učinimo sve razumno da čvrsto pripojimo Tursku Zapadu. Oni su jedna moderna svjetovna islamska vlada koja je koristan saveznik u NATO-u. Oni su isto tako podržavali mnogo naših operacija u, i u okolici Iraka od perzijskog rata. I oni su nama jedan dobar saveznik. Mislim da je to strašno važno. Ako gledate na veličinu te zemlje, ako gledate na njenu geo-stratešku važnost, gdje se nalazi, šta može blokirati i čemu može otvoriti svoja vrata, ona je strašno važna."

Za tri dana, od 18. pa sve do 21. decembra, Jilmaz se gostio, pio i večeravao u Washingtonu. Pored svojih razgovora sa Clintonom, turski premijer se sreo sa podpredsjednikom Goreom, i sekretarima za Državu, Vojsku, Komercijalu i Energiju u administraciji. Isto tako se sreo sa zvaničnicima IMF-a (Internacionalnog Monetarnog Fonda), Svjetske Banke, i glavnih rukovodilaca nekolicine velikih SAD kompanija. Jedan od glavnih događaja njegove posjete je bilo potpisivanje ugovora sa Boeingom, vrijednog 2,5 milijardi dolara.

Kad su zvaničnici Clintonove administracije dotakli pitanje ljudskih prava, odzvonio je donekle ton nezadovoljstva, ali ta tema nije mnogo poremetila prijaznu atmosferu susreta. Zvaničnik Državnog Sekretarijata (State Department) James B. Foley (Džejms Fouli), je dao do znanja reporterima na konferenciji za štampu po odlasku Jilmaza, da je turski premijer garantovao da se stanje ljudskih prava u Turskoj postepeno popravlja. Jedan reporter je upitao da li je Državni Sekretarijat provjerio spisak da utvrdi da su se poboljšanja ljudskih prava, koja je Jilmaz garantovao, ustvari i postigla.

"Sa bliskim prijataljem i saveznikom, me ne držimo takav spisak," Foley je odgovorio. "Mi imamo dijalog, produktivan dijalog."

Taj reporter nije dalje navaljivao sa tom temom. Da je odlučio da to uradi, mogao je upitati Foleya da komentariše o Izvještaju o Praksi Ljudskih Prava u Turskoj (Report on Human Rights Practices in Turkey) koji je američki Državni Sekretarijat izdao u januaru 1997. Ovaj izvještaj pokazuje da represivne mjere koje je turska vlada preduzela protiv manjinskih Kurda, po svojoj brutalnosti, nadmašuju čak i mjere srpske vojske na Kosovu.

Ukazujući na to da od 1984. vanredno stanje postoji u devet jugoistočnih provincija Turske, izvještaj Državnog Sekretarijata je priznao kao činjenicu da je turska vlada "dugo uskraćivala svom kurdskom stanovništvu, koje većinom živi na jugoistoku, osnovna kulturna i jezična prava. Kao dio svoje borbe protiv PKK-a [Radničke Partije Kurda], vlada je nasilno rastjerala veliki broj neboraca, mučila civile, i ograničavalala slobodu izražavanja."

Ovaj izvještaj je podvukao, "Procjene ukupnog broja [kurdskih] seljaka koji su bili nasilno evakuisani iz svojih kuća od početka borbi, široko se varira: između 330.000 i 2 miliona. Jedan bivši član parlamenta je dao vjerodostojnu procjenu od oko 560.000."

Teški prekršaji ljudskih prava od strane turskih vlasti nisu ograničeni na brutalnu represiju kurdske manjine. Prema izvještaju Državnog Sekretarijata: "Ubistva van zakona, uključujući smrtne slučajeve u pritvoru, usljed suvišne upotrebe sile, u bezbjednim kućnim racijama, i 'misteriozna ubistva' , su se nastavljala dešavati sa uznemiravajućom učestalošću. Nestanci su se isto tako nastavili. Mučenje je i dalje u širokoj upotrebi: Policija i snage sigurnosti su često zlostavljali zatvorenike i upražnjavali mučenja tokom incommunicado (kada zatvorenici nemaju pravo da komuniciraju sa drugima) pritvora i ispitivanja. Produženi pritvori pred suđenja i dugačka suđenja su i dalje izvor problema."

Ispitujući rasprostranjenost mučenja u Turskoj, izvještaj podvlači da su "HRF-ovi [Human Rights Foundation (Fond za Ljudska Prava)] centri za njegu i rehabilitaciju mučenih u Ankari, Izmiru, Istanbulu, i Adani izvijestili da su oni prihvatili ukupno 354 vjerodostojnih molbi za njegu u prvih šest mjeseci u 1996. U 1995. primljeno je ukupno 713 molbi. Sudije za ljudska prava i ljekari koji liječe žrtve mučenja kažu da su većina ljudi koji su uhapšeni ili koji su pod sumnjom za politička kriminalna djela, podložena nekom mučenju tokom incommunicado pritvora u policijskim stanicama i žandarskim štabovima prije nego što se dovedu pred sud. Vladini službenici priznaju da se mučenje dešava. Iako oni poriču da je mučenje sistematsko, oni obrazlažu njegovu pojavu izjavom da je to blisko povezano sa borbom protiv terorizma….Međutim, mnogi slučajevi mučenja se dešavaju u zapadnoj Turskoj, izvan zone borbi.

Prema ovom izvještaju, "HRF tvrdi da su u česte metode mučenja uključeni: šmrkovi hladne vode pod visokim pritiskom, električni šokovi, udaranje po tabanima, udaranje polnih organa, vješanje na ruke, povezi preko očiju, zabrana spavanja i odjeće, sistematske batine, vaginalno i analno silovanje sa pendrecima i u nekim slučajevima, s puščanom cijevi. Drugi oblici mučenja su bili seksualno zlostavljanje, zagnjurivanje u hladnu vodu, korištenje pendreka, vješanje vreća s pijeskom o vratu zatvorenika, prisiljavanje zatvorenika da stoje na jednoj nozi, kapanje vode po njihovim glavama, i uskraćivanje hrane."

Vrši se pritisak na doktore da ne izvijeste ove dokaze mučenja. Izvještaj navodi: "Članovi snaga bezbjednosti bi često ostajali u sali za preglede dok doktori vrše preglede zatvorenika, što uzrokuje u zastrašivanju i zatvorenika i doktora. Doktori su reagovali na ovu prisilu sa odustajanjem pregleda zatvorenika, vršeći osnovne preglede i ne izvještavajući nalaze, ili izvještavajući tjelesne nalaze ali bez utvrđivanja razumnih medicinskih zaključaka da se mučenje u tom slučaju desilo. 60% intervjuisanih doktora vjeruje da je 'skoro svako ko je u pritvoru bio mučen.'…Doktori i drugi zdravstveni radnici u regionu vanrednog stanja su bili ubijani, mučeni, zatvarani, protjerivani, i zakonski kažnjavani u toku svojih profesionalnih dužnosti."

U središtu propagandnog rata Clintonove administracije protiv srpske vlade je tvrdnja da je ona vršila "etničko čišćenje," to jeste, nasilno istjerivanje kosovskih Albanaca iz njihovih sela na Kosovu. Prema najkasnijim procjenama štampe, ukupan broj "etničko očišćenih" Kosovara od početka rata je u razmjeru od 150.000.

Izvještaj američkog Državnog Sekretarijata utvrđuje da je turska vlada vršila "etničko čišćenje" protiv manjinskih Kurda čak i u mnogo većoj mjeri. Evo da citiramo rezultate istrage zaposlenih u Gospođi Albrightovoj (Olbrajtovoj) službi za ljudska prava:

Tačan broj ljudi koji su bili nasilno istjerani iz svojih sela na jugoistoku od 1984, je nepoznat. Većina procjena se slaže da je između 2.600 do 3.000 sela i varošica ostalo bez ljudstva. Nekoliko organizacija koje nemaju veze sa vladom je utvrdilo da broj ljudi koji su nasilno istjerani dostiže 2 miliona. Cifre zvaničnog popisa stanovništva za 1990--prije početka velikih prisilnih evakuacija--pokazuju da je ukupan broj stanovništva u 10 jugoistočnih provincija, koje su tada bile pod vanrednim stanjem vlasti, bio između 4 do 4.5 miliona ljudi, polovica toga seoskog stanovništva. Pošto nisu sva seoska područja u jugoistoku ostala bez ljudi, procjena broja evakuisanih od 2 miliona je vjerovatno suviše visoka. Prema nižoj krajnosti ove procjene, ministar Unutrašnjih Poslova Turske je izjavio da je ukupan broj prisilno evakuisanih bio 330.000.

"Brzorastući zahtjevi za socijalne usluge u gradovima pokazuju da je migracija is sela mnogo veća nego ova cifra. Iako svojevoljna migracija iz sela zbog ekonomskih i obrazovnih razloga, koja je isto tako povezana sa borbama, djelimično doprinosi urbanizaciji, cifra koju je dao bivši član parlamenta iz te regije--560.000--se čini kao najrealnija procjena broja onih koji su bili prisilno evakuisani."

Američki Državni Sekretarijat je klasifikovao Tursku kao evropsku silu. Zaista, ona je, za razliku od Srbije, članica NATO-a. Ali bez obzira na činjenice koje su razotkrivene u izvještaju koji je izdao Državni Sekretarijat SAD-a, Turska ne trpi nasilnu medijsku kampanju za svoje prekršaje ljudskih prava, a kamoli da je Sjedinjene Države bombarduju. Umjesto toga, Turska učestvuje u napadu protiv Srbije.

Samo prije mjesec dana, Sjedinjene Države su dostavile Turskoj vladi kritičnu političku i logističku podršku za otmicu vođe PKK-a (Radničke Partije Kurda), Abdullaha Ocalana. Na ovaj način Sjedinjene Države održavaju "produktivan dijalog" sa ubilačkim režimom koji služi interesima američkog imperijalizma.

Da li je zaista potrebno dokazivati, imajući u vidu činjenice prethodno predstavljene (koje su izvučene iz zvaničnog izvještaja vlade SAD-a), da je pokušaj predstavljanja napada protiv Srbije kao neke vrste svetog Krstaškog Rata za odbranu ljudskih prava, jedna kolosalna politička obmana?

Text of report cited above may be accessed at: http://www.state.gov/www/global/human_rights/hrp_reports_mainhp.html