Ελληνικό πακέτο λιτότητας: Προανάκρουσμα της κοινωνικής αντεπανάστασης στην Ευρώπη
Του Πέτερ Σβάρτς
25 Μάιου 2012
Στις 29 Ιουνίου η Ελληνική βουλή, με τις ψήφους του σοσιαλιστικού κόμματος του ΠΑΣΟΚ πέρασε ένα περαιτέρω μέτρο λιτότητας. Η ψηφοφορία αυτή σηματοδοτεί ένα πολιτικό ορόσημο για ολόκληρη την Ευρώπη.
Κανένας σοβαρός οικονομολόγος δεν αμφιβάλει ότι τα μέτρα λιτότητας οδηγούν το βιοτικό επίπεδο των ευρέων κοινωνικών στρωμάτων δεκαετίες πίσω. Ήδη το πρώτο, πακέτο λιτότητας που εγκρίθηκε τον περασμένο χρόνο μείωνε δραστικά τις θέσεις εργασίας στον δημόσιο τομέα, τις συντάξεις και πολλές ακόμα κοινωνικές παροχές. Παράλληλα ο ΦΠΑ αυξάνεται και επομένως δημιουργείται μια βαθιά οικονομική ύφεση και μια απότομη αύξηση της ανεργίας.
Τώρα ζητούν να αποταμιευθούν έως το 2015 ακόμα 28 δισεκατομμύρια Ευρώ. Σε μια χώρα 11 εκατομμυρίων κατοίκων αυτό αντιστοιχεί στο 12 τοις εκατό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Στη Γερμανία, αυτό αντιστοιχεί σε εξοικονόμηση 300 δις € και στις ΗΠΑ, 1.700 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Επιπλέον 50 δισεκατομμύρια ευρώ θα εξοικονομηθούν μέσω της ιδιωτικοποίησης των κρατικών επιχειρήσεων.
Το νέο πρόγραμμα λιτότητας προβλέπει, μεταξύ άλλων, 150.000 περικοπές θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα, περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες και στον τομέα της υγείας καθώς επίσης απότομη αύξηση των φόρων για τα μεσαία εισοδήματα.Ο ΦΠΑ για τα εστιατόρια και καταστήματα εστίασης αυξάνεται από 13 σε 23 τοις εκατό. Αυτό στην Ελλάδα, της οποίας η οικονομία είναι σε μεγάλο βαθμό βασιζόμενη σε μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις, θα σημάνει την καταστροφή για χιλιάδες από αυτές και την ακόμα μεγαλύτερη εμβάθυνση στην ύφεσης.
Ακόμα και ο Wolfgang Munchau, κυρίως αρθρογράφος των Finacial Times και μέχρι πρότινος υποστηρικτής των μέτρων λιτότητας φτάνει στο συμπέρασμα ότι μια τέτοια στρατηγική λιτότητας θα ήταν “οικονομικά και πολιτικά απερίσκεπτη”. Γράφει πως, στην παρούσα μορφή του το πρόγραμμα “πολιτικά, οικονομικά και ηθικά, δύσκολα θα μπορούσε να δικαιολογηθεί”.
Παρ 'όλα αυτά, η Ευρωπαϊκή Ένωση άσκησε ασφυκτική πίεση στο ελληνικό κοινοβούλιο,για να αποδεχθεί το πρόγραμμα. Ο Ευρωπαίος επίτροπος οικονομικών υποθέσεων, Ολι Ρεν απειλούσε ανοιχτά με πτώχευση, σε περίπτωση μη έγκρισης του πακέτου λιτότητας. "Ο μόνος τρόπος να αποφευχθεί μια άμεση πτώχευση, είναι το ελληνικό Κοινοβούλιο να εγκρίνει το πακέτο διάσωσης», είπε σε μια δήλωση. "Δεν υπάρχει Σχέδιο Β για να αποφευχθεί η πτώχευση. Σε όσους εικάζουν άλλες επιλογές, αυτό ακριβώς τους κάνω απολύτως ξεκάθαρο."
Ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου είχε εδώ και μέρες από την πλευρά του κινηθεί μέσω προσωπικών ομιλιών, να αποτρέψει τους αποστάτες βουλευτές από πολιτικούς ελιγμούς.
Ενώ η κυρίαρχη πλειοψηφία του πληθυσμού απέρριπτε το πακέτο λιτότητας και μια γενική απεργία δύο ημερών και δεκάδων χιλιάδων διαδηλωτών μπροστά από το Κοινοβούλιο παρέλυε τη χώρα, όλοι πλην ενός οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και ένας εκπρόσωπος της αντιπολίτευσης (Νέας Δημοκρατίας) ψηφίσαν τελικά για το νόμο.
Η όλη διαδικασία είχε σαφώς δικτατορικά στοιχεία. Ακόμη και η συντηρητική ελληνική εφημερίδα Καθημερινή, κατέληξε στο συμπέρασμα: “Δεν έχουμε να κάνουμε πλέον με μια δημοκρατία ... Ολόκληρη η χώρα μετατράπηκε σε επαρχία μιας οικονομικής και όχι πολιτικής αυτοκρατορίας, οπού και πάλι εκβιάζεται με τεράστια ισχύ από τις διάφορες άπληστες επιχειρήσεις επενδύσεων και τους οργανισμούς αξιολόγησης.”
Οι χρηματοπιστωτικές αγορές και τα χρηματιστήρια ανταποκρίθηκαν θετικά στο αποτέλεσμα της ψηφοφορίας. Ερμηνεύουν την έγκριση της Ελληνικής Βουλής ως ένα μήνυμα, πως μπορούν τώρα πια να προχωρήσουν με την ίδια βιαιότητα εναντία στην εργατική τάξη, και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ήδη, στην Πορτογαλία, την Ιρλανδία, την Ισπανία και τη Μεγάλη Βρετανία ανάλογα προγράμματα λιτότητας παίρνουν τον δρόμο της εφαρμογής. Επόμενες έρχονται η Ιταλία, η Γαλλία και τελικά ευημερούσες χώρες όπως η Γερμανία.
Δυόμισι χρόνια μετά την κατάρρευση της αμερικανικής τράπεζας Lehman Brothers και τη δημιουργία της μεγαλύτερης διεθνής οικονομικής κρίσης από το 1930, το διεθνές χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο ήταν εκεί όταν δαπανήθηκαν τρισεκατομμύρια για τη διάσωση των τραπεζών, και τα οποία προσπαθούν πλέον να αποσβέσουν σε βάρος του εργαζόμενου. Σχεδιάζεται λοιπόν μια κοινωνική αντεπανάσταση, οι οποία αναιρεί όλα τα κοινωνικά επιτεύγματα μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Στις ΗΠΑ περικοπές της τάξης του 50 τοις εκατό, όπως επίσης και δραστικές περικοπές στις δημόσιες δαπάνες στα χρεωμένα κρατίδια όπως η Καλιφόρνια και το Ουισκόνσιν είναι επί της ημερήσιας διάταξης. Η ψευδαίσθηση ότι η Ευρώπη λόγω της παράδοσης του κράτους πρόνοιας έχει ανοσία σε τέτοιες υπερβολές, έχει πλέον διαλυθεί.
Το ευρώ, το οποίο εισήχθη πριν από δύο δεκαετίες και έχει επαινεθεί ως εγγύηση για ένα μέλλον ευημερίας, τώρα αποδεικνύεται ως ένας μηχανισμός για την καταστροφή του βιοτικού επιπέδου της εργατικής τάξης. Ο όρος “σωτηρία του Ευρώ” έχει γίνει συνώνυμο της λιτότητας και της κοινωνικής παρακμής.
Για την ευρωπαϊκή εργατική τάξη, τα γεγονότα στην Ελλάδα πρέπει να είναι μια προειδοποίηση. Είναι αναγκαίο να αποκομισθούν πολιτικά διδάγματα. Χωρίς την υποστήριξη των συνδικάτων και των δήθεν “αριστερών” κόμματων, ο Παπανδρέου και οι διεθνείς υποστηρικτές του δεν θα είχαν επικρατήσει ποτέ.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεν υπήρχε καμιά απολύτως αλληλεγγύη προς τους Έλληνες εργάτες. Τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα έχουν υποστηρίξει πλήρως τις απαιτήσεις της Ε.Ε. όπως επίσης και την εκστρατεία εναντίον των δήθεν "τεμπέληδων Ελλήνων".Το ίδιο ισχύει και για τα κεντρικά Ευρωπαϊκά συνδικάτα από τα οποία δεν υπήρξε καμιά λέξη Αλληλεγγύης.
Στην Ελλάδα, τα στενά συνδεδεμένα με το ΠΑΣΟΚ συνδικάτα, συγκράτησαν τη μαζική αντίθεση για τα μέτρα λιτότητας και την διατήρησαν υπό έλεγχο. Οργάνωσαν 15 γενικές απεργίες για να εκτονωθεί η ένταση, το σύνολο των οποίων όμως περιορίζονταν στη μία ημέρα, επειδή ήξεραν πως η κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να αντέξει πάρα μόνο μερικές ημέρες σε μια απεργία χωρίς προκαθορισμένο τέλος.
Οι ψευδό-αριστερές οργανώσεις της χώρας – όπως οι ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, κλπ. - υπερασπίστηκαν τα συνδικάτα και κρύφτηκαν πίσω από τον δήθεν “μη πολιτικό” χαρακτήρα των «αγανακτισμένων» της Πλατείας Συντάγματος, οι οποίοι με την σειρά τους, αντετίθεντο σε κάθε συζήτηση για μια επαναστατική προοπτική. Η έκκληση για την απόρριψη των οφειλών παραμένει ταμπού όπως και μια κυβέρνηση εργαζόμενων. Αντ' αυτού, ενίσχυσαν την ψευδαίσθηση πως ο Παπανδρέου και η Ε.Ε. θα μπορούσαν μέσω της πίεσης που δημιουργείται στους δρόμους να οδηγηθούν σε μιαν άλλη πολιτική κατεύθυνση.
Η κοινωνική αντεπανάσταση που έχει αρχίσει στην Ελλάδα μπορεί να σταματήσει μόνο από μία ανεξάρτητη πολιτική επίθεση της εργατικής τάξης. Οι προσεκτικά ενορχηστρωμένες γενικές απεργίες των μια – δυο ημερών δεν είναι σε θέση να ασκήσουν καμιά πολιτική πίεση στην κυβέρνηση.
Δεν υπάρχει καμιά λύση για την κρίση στο πλαίσιο του καπιταλισμού. Η ελληνική αστική τάξη είναι στενά συνδεδεμένη με το διεθνές οικονομικό κεφάλαιο. Η απόρριψη των μέτρων λιτότητας από τη Νέα Δημοκρατία είναι εντελώς κυνική. Σε περίπτωση που βρίσκονταν στην εξουσία, θα είχαν κάνει το ίδιο πράγμα με το ΠΑΣΟΚ. Το ίδιο ισχύει και για της «αριστερές» οργανώσεις της αστικής τάξης, τα αδελφά κόμματα των οποίων (Η Κομμουνιστική Επανίδρυση στην Ιταλία, το Αριστερό Κόμμα στη Γερμανία, το Κομμουνιστικό Κόμμα στη Γαλλία), υποστήριξαν παρόμοια προγράμματα αποταμίευσης, όταν συμμετείχαν σε κυβέρνηση.
Η εργατική τάξη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πάλη για την εξουσία. Θα πρέπει να απορρίψει την πληρωμή όλων των χρεών και να καθιερώσει μια κυβέρνηση εργατών, η οποία θα απαλλοτριώσει, χωρίς καμιά αποζημίωση, τις μεγάλες τράπεζες και τα μεγάλα συμφέροντα και θα τα θέσει υπό κοινωνικό έλεγχο. Μόνο υπό αυτή τη βάση είναι δυνατόν να σταματήσει η κοινωνική αντεπανάσταση και να γίνει χρήση των διαθέσιμων πόρων προς όφελος ολόκληρης της κοινωνίας.
Μια τέτοια προοπτική μπορεί να υλοποιηθεί μόνο σε ένα διεθνές πλαίσιο. Η εργατική τάξη της Ελλάδας πρέπει να αποποιηθεί όλες τις εθνικιστικές τάσεις και να αναπτύξει στενούς δεσμούς με την Ευρωπαϊκή και τη διεθνή εργατική τάξη, η οποία αντιμετωπίζει παντού τις ίδιες επιθέσεις. Ο στόχος της πρέπει να είναι η δημιουργία των Ηνωμένων Σοσιαλιστικών Πολιτειών της Ευρώπης.
Μόνο το World Socialist Web Site και η Διεθνής Επιτροπή της Τέταρτης Διεθνούς μάχονται για μια τέτοια προοπτική. Καλούμε τους εργαζόμενους και τους νέους στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη, να επικοινωνήσουν με το τμήμα σύνταξης του WSWS και να δημιουργήσουν ενότητες της διεθνούς Επιτροπής σε όλη την Ευρώπη.
30 Ιουνίου 2011
Follow the WSWS